“I went to Christouli and Panagitsa high in heaven”

I went to Christouli (Christ Jesus) and Panagitsa (Mary, Most Holy Mother of God) high in heaven” 

E. and T. T., from Drosato N. Kilkis, are the parents of three children. They relate the following: “On March 30th 2001 we took our M., four and a half years old, to the Hospital in Thessaloniki because of an unbearable stomach pain. With the appropriate tests they diagnosed him with obstructive ileus, and operated on him for three and a half hours, removing half a meter of necrotic gut.

Our doctors said that the child passed a very difficult situation, but was not out of danger yet. Monday evening he had a 40 degree (Celsius) fever. Tuesday he was transferred to the ICU with sepsis and acute respiratory shock. His hopes of living were only 10%. In the mean time, without us knowing anything, a neighbor of ours saw St. Raphael in a vision who told her: “Antonina, I’m leaving, because you don’t need me any more. I will go to E., he has need of me now!” The woman later learned about our son. A friend of our family from Goumenissa, Mr. P. S., went to St. Raphael in Griva and knelt with the priest reading the paraklesis for the…
… salvation of our child. Our brother A. went in the evening to our empty house to chant the Paraklesis to St. George for the health of M.. At one point the room started to shine, so much that he was shaken. Where did this much light come from? Most likely it was the Grace of the Saint. After these, the child’s situation began to improve, until the Saturday of Lazarus, when he opened his eyes. On Holy Monday he was totally well and exited the hospital. After being sick for 23 days, we left the hospital. When we returned, he began to tell us different things: “I went to Christouli and to Panagitsa high in heaven, where there are a lot of clouds, with the white horse of St. George. I saw uncle Fani (our neighbor who died eight months before) and Despoula (a little girl who died three years before), there were many people I didn’t know there and they wore golden angel’s clothes and everyone was singing…Christouli and Panagitsa asked me if I have any brothers and what are they called, and told me not to worry, you will go back to Mama and to your brothers. ‘I don’t know how to get back there.’ ‘With my horse’, said St. George. ‘I’m scared, I don’t know how to drive the horse.’ ‘Don’t worry, I will drive you.’ M. is near us, a strong child as he was before, and every day we glorify God, Panagia and all the Saints who gave him back to us.”

http://agapienxristou.blogspot.ca/2014/11/i-went-to-christouli-and-panagitsa-high.html

”Μέσα από τους ανθρώπους βοηθάει ο Θεός τους ανθρώπους” ( Γεροντας Νίκων )

The Flock of the Theotokos

        
The Most-Holy Theotokos "Gerontissa" ("The Abbess"), depicted with Holy Angels and several Monastic Saints

M.M. Elder, let us move onto a different topic. Speak to us on the relationship that you and every Athonite has with the Panagia.

Elder Markellos: It is Her Garden, and we are her children. Once, an Athonite monk was sick. In order to be healed, he took refuge in the Panagia of Tinos. There, of course from reverence, he slept at night within the church. In reality, therefore, Panagia visited him, but in a...unique manner. She gave him a motherly slap, saying at the same time: "What do you want here?"

He replied: "My Panagia, I came to find my health."

"Well, why didn't you call me and entreat me in my Garden? I'm there every day along with you. Was there a need to come here?" Then the poor monk lost it, and awoke thinking: "Wow, what a fool I am, what am I doing here?"

This motherly position Panagia has before all of us, and when we are pleasing before Her--according to Her promise--she gives us everything. The blessed Elder Ephraim of Katounakia said: "Are you being tempted? Grab hold of the Panagia by her dress and call upon Her! She is a mother, she will hear you." He said this with joy, and also with faith that it would thus occur. When he sought for something from the Panagia, She gave it to him.

There is a story regarding an astonishing vision having to do with the Athonite Fathers and the Most-Holy Theotokos, which depicts her many times as an Abbess, as the Gerontissa of the Holy Mountain, with Her rod and mandya. She visits, she keeps vigil, she cares for Her children.

An Elder saw this astonishing vision: "The Second Coming, the Last Judgment had come. The Panagia as an Abbess passed by the cemetaries of the Holy Monasteries, by the Sketes, by the Hermitages, where there were the graves of the Fathers. As she passed by the place of the Fathers' rest, she would hit Her staff on the graves, and the Fathers would rise!"

An astonishing vision... All the resurrected Fathers followed the Panagia, who went before them, and arranged them into a large flock, the flock of the Most-Holy Theotokos. The Athonite Fathers were and are Her children, and she led them and leads them to the Kingdom of the Heavens.

An incredible vision. But once in a while, from certain graves, the Panagia did not take the Fathers. She left them there. They were those monks who did not take care in their life, who did not keep their monastic promises and their monastic duties. These cried out, mourned, wailed, entreated: "Take me too, Panagia! Take me together with You!" However, she did not take them, and they remained complaining and estranged from the great brotherhood, the Synodeia of the Most-Holy Theotokos.

Every Athonite monk senses the Panagia as his Mother. Whatever he asks of Her with faith and purity, the Panagia brings about, but he must try to always be pleasing before Her in his life. In other words, he must try to not make his life something that would sadden his Mother.

From Elder Markellos of Blessed Memory, Former Abbot of Karakallou Monastery, Mount Athos. From the Book: Logos Athonos, by Manolis Melinos.

source

Ανοικτή Επιστολή στον Αλέξη Τσίπρα

Αλέξη, σε αποκαλώ έτσι αφού αρνείσαι ότι είσαι κύριος, γιατί όλοι ξέρουμε ότι ένας κύριος ξεχωρίζει από τον τρόπο του και από την εμφάνισή του. Σε όλο τον κόσμο οι σοβαροί άνδρες φορούν γραβάτα, είναι ένα συμπλήρωμα της ανδρικής ενδυμασίας. Εσύ το θεωρείς περιττό, και σε ερωτώ γιατί δεν θεωρείς περιττό και το παντελόνι που είναι δείγμα και ρούχο ανδρισμού, και να σε δούμε μια μέρα με το σώβρακο στους δρόμους;

Δήλωσες επανειλημμένα ότι είσαι άθεος, από ότι θυμάμαι είσαι ο πρώτος Έλληνας αρχηγός κράτους που δηλώνει άθεος. Εμείς οι Έλληνες είμαστε χριστιανοί ορθόδοξοι, έτσι γεννηθήκαμε και έτσι θα πεθάνουμε, δεν πέρασε ποτέ από το μυαλό μας ότι μπορεί να μας κυβερνήσει ένας άθεος. Προχθές σε είδα στην τηλεόραση όταν έπαιζε η μπάντα τον εθνικό ύμνο, και στεκόσουν με ανοιχτά τα πόδια, συζητούσες και χαριεντιζόσουν με τους παρευρισκομένους αδιαφορώντας για τη σοβαρότητα της στιγμής.

Είσαι πολύ επικίνδυνος για να μας κυβερνάς.

Σου είπαν ότι το χαμόγελο σου πάει, και εσύ το πήρες στα σοβαρά, και όπου βρεθείς και όπου σταθείς, χαμογελάς σαν την Τζοκόντα του Ντα Βίντσι και έχεις την εντύπωση ότι με το χαμόγελο λύνονται όλα τα προβλήματα της Ελλάδας μας.

Περπατάς και ονειρεύεσαι ότι όλα λύνονται με ένα χαζό χαμόγελο, τόσο νυχτωμένος είσαι;

Έχεις μαζέψει για συνεργάτες σου, όλα τα φτωχόπαιδα, με τα εκατομμύρια, που δεν θυμούνται που και πώς τα απέκτησαν. Έχεις μαζέψει κοντά σου όλους αυτούς που άγνωστο πώς , έχουν αποκτήσει δύο, τρία, πέντε, δέκα και είκοσι ακίνητα, και τους θεωρείς σοσια(λ)-ληστές.

Μάζεψες μεγάλα μυαλά για να μας διαλύσεις.

Ποιόν να σου θυμίσω; Τον Γιάννη Μπαρουφάκη, τον Αλέξη Μητρόπουλο, τον Παναγιώτη Λαφαζάνη την Ζωή ;... όλα τα μπουμπούκια της αριστεράς για να μας διαλύσεις μια ώρα συντομότερα. Αδυνατείς να αντιληφθείς ότι οι ξένοι ηγέτες σε δουλεύουν!!!!

Και αντί να τους το ανταποδώσεις, εσύ δουλεύεις εμάς.

Αλέξη, είμαι διπλάσιος στα χρόνια από εσένα.

Σου δίνω μια συμβουλή! Όσο είναι καιρός πάρε την Περιστέρα σου, τα πιτσιρίκια σου, τους συντρόφους σου και τα συνεταιράκια σου, και αδειάστε μας... την Ελλάδα. Μη ξεχάσεις να πάρεις μαζί σου και τον μπουλούκο τον ΑΝΕΛ, θα σου είναι χρήσιμος , όπου και αν πας.

Κάποιος πριν από σένα είπε :

Ο σοφός άνθρωπος αναγνωρίζει τα λάθη του.

Ο πονηρός προσπαθεί να τα δικαιολογήσει

Και ο ανόητος επιμένει σ'αυτά.

Η επιλογή σε ποια κατηγορία ανήκεις δική σου.



ΓΙΑΤΙ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΣΑΣ, ΤΟ ΠΡΟΒΛΕΠΩ

ΔΥΣΟΙΩΝΟ ΓΙΑ ΕΣΑΣ.



Παλαιό Φάληρο 12 Νοεμβρίου 2015

Νίκος Κ. Αρβανίτης

Ετών 89 συνταξιούχος γήρατος του ΙΚΑ

Αλκυόνης 23 Π.Φάληρο 175 61

The Tiger ( St. Porphyrios )

Let’s suppose someone is all alone in the desert. Suddenly he hears a voice crying out in distress in the distance. He follows the sound and is confronted by a horrendous sight: a tiger has grabbed hold of a man and is savaging him with its claws. The man is desperately shouting for help. In a few minutes he will be torn to pieces.

What can the person do to help?

 Can he run to his side? How? It’s impossible. 

Can he shout for help? Who will hear him? 

There is no one within earshot. Should he perhaps pick up a stone and throw it at the man to finish him off? ‘Certainly not,’ we would say. But that’s exactly what can happen if we don’t realize that the other person who is acting badly towards us has been taken hold of by a tiger, the devil.

We fail to realize that when we react to such a person without love, it is as if we are throwing stones at his wounds and accordingly we are doing him great harm and the ‘tiger’ leaps onto us we do the same as him and worse. What kind of love do we have then for our neighbor and, even more importantly, for God?

St. Porphyrios

Ὁ ἐγωισμός προκαλεῖ τήν λύπη, τήν κατάθλιψη καί τά λεγόμενα «ψυχολογικά» ( Ιερομόναχος Σάββας Ἁγιορείτης )

          
Ὁ ἐγωισμός ὁδηγεῖ στήν λύπη· σ' ἐκείνη τήν λύπη πού δέν εἶναι κατά Θεόν. Ἡ κατά Θεόν λύπη ὁδηγεῖ στή μετάνοια. Ἡ μή κατά Θεόν λύπη ὁδηγεῖ στήν ἀπελπισία. «Ὁ ἐγωισμός φέρνει πάντα λύπη καί ἄγχος» ἔλεγε ὁ π. Παΐσιος. Ὁ πονηρός «θέλει νά μᾶς βλέπει λυπημένους καί νά χαίρεται...τό ταγκαλάκι δέν θέλει κανένας νά χαίρεται».

Ὁ ἐγωισμός ἀνοίγει τήν πόρτα στό ταγκαλάκι γιά νά μᾶς ἐπηρρεάσει ρίχνοντάς μας στήν Κατάθλιψη καί τά διάφορα λεγόμενα «ψυχολογικά προβλήματα».
Ἔλεγε καί ὁ μακαριστός Γέροντας Πορφύριος: «Κύριον αἴτιον εἰς τήν κατάθλιψη καί σέ ὅλα αὐτά πού τά λένε πειρασμικά, σατανικά, ὅπως εἶναι ἡ νωθρότης, ἡ ἀκηδία, ἡ τεμπελιά, πού μαζί μ’αὐτά εἶναι τόσα ἄλλα ψυχολογικά, δηλαδή πειρασμικά πράγματα, εἶναι ὅτι ἔχεις μεγάλον ἐγωισμό μέσα σου».

Κάνει ἐντύπωση πού ὁ γέροντας ὅλα τά ἀνωτέρω «ψυχολογικά» τά ἀποκαλεῖ πειρασμικά, δηλ. δαιμονικά, δηλ. δαιμονικές ἐνέργειες, δαιμονικές ἐπήρρειες.

Ὁ ἐγωισμός-ὑπερηφάνεια πού εἶναι καί ἡ νόσος τοῦ διαβόλου εἶναι ἡ βάση, ἡ αἰτία τῆς εἰσβολῆς καί δράσης τοῦ πονηροῦ στόν ἄνθρωπο. Ὁ διάβολος μπαίνοντας στήν ψυχή τήν γεμίζει μέ λύπη.
Κάποιος ρώτησε τόν Γέροντα Παΐσιος σχετικά μέ τήν στενοχώρια πού τοῦ ἐρχόταν γιά τίς πτώσεις του:
«- Γέροντα, κάμπτομαι ἀπό τήν στενοχώρια γιά τίς πτώσεις μου καί κουράζομαι στόν ἀγώνα μου.


- Ἀπό τόν ἐγωισμό εἶναι. Ἐπειδή δέν «κάμπτεις», γι’ αὐτό ἀποκάμνεις μετά. Δέν ὑπάρχει ταπείνωση, μετάνοια, συντριβή· ὑπάρχει ἐγωισμός, καί ὁ ἐγωισμός πάντα φέρνει λύπη καί ἄγχος. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος δέν ἔχη μετάνοια, ἀλλά στενοχωριέται ἀπό ἐγωισμό, ἀπό ἀνθρωπαρέσκεια, ἐπειδή ξέπεσε στά μάτια τῶν ἄλλων, τότε ὑπάρχει μέσα του ἀγωνία, φαρμάκι, πόνος».

Ὁ καταθλιπτικός ἄνθρωπος βιώνει ἀκριβῶς τήν λύπη, τό φαρμάκι, τόν πόνο διότι δέν «κάμπτει», δέν ταπεινώνεται, δέν μετανοεῖ ἀλλά στενοχωριέται ἀπό πληγωμένο ἐγωισμό καί ἀνθρωπαρέσκεια.


Ἱερομόναχος Σάββας Ἁγιορείτης.

God the Father ( St. John of Kronstadt )

           
Let us concentrate our attention on how Father John expresses his Christian teaching about God the Father. How often God the Father is presented as distant from the world! In philosophical religious teachings about God the Word, or Logos, it is explained in another sense, that God the Father, as the Absolute, is not equal with the relative world, and therefore cannot have direct contact with it, and consequently, is in need of an intercessor between Himself and the world, and that such an intercessor is God the Word, God the Son (Son of God). Such an outlook, incidentally, was expressed in the philosophical system of Vladimir Soloviev. This view penetrates often also into our common religious ideas: God the Father, living in unapproachable Light, has reserved the right for this same reason to be remote from this earthly world and from us people. In a similar manner, the thought of the remoteness of God the Father from people is felt in the Roman Catholic teaching about atonement (redemption) where the redemption of mankind with the Blood of the Son of God, is explained by the necessity of appeasing and satisfying God the Father for His being insulted through the sin of man.

Father John teaches an entirely different idea:

God, Father of the Word, is also our benevolent and loving Father. When saying "The Lord's Prayer," we must believe and remember that the Father in heaven never forgets and will never forget us, for what earthly father forgets or does not care for his children? Remember that our Heavenly Father constantly surrounds us with love and care, and not in vain is He called our Father - this is not a name without meaning and force, but a name with great significance and power." "Should we not recognize Him as all the more benevolent, because He gave ... the greatest gift of His benevolence, wisdom, and omnipotence - by this is meant freedom.... not being shaken by the ingratitude of those who received the gift, in order that His goodness could shine brighter than the sun before everyone? And has He not shown by His deeds His boundless love and unlimited wisdom by bestowing upon us freedom, when, after our fall into sinfulness, and our withdrawal from Him, and spiritual ruin, He sent into the world His Son, the Only-Begotten One, in the likeness of perishable man, and gave Him to suffer and die for us?"

"Christian! Remember and constantly bear in mind and in your heart the great words of the Lord's Prayer: 'Our Father, Who art in the Heavens.' Remember Who our Father is. God is our Father, our Love: who are we? We are His children, and among ourselves, brothers; in what manner of love ought children to live among themselves, having such a Father? If you were children of Abraham you would have done the deeds of Abraham; what kinds of deeds must we do?" "Our life is that of love - yes, love. And where there is love, there is God, and where there is God, there is all-good... And so with joy feed and delight everyone, please all and depend in all things upon the heavenly Father, the Father of mercies, and God of all consolation. Bring to your neighbor in sacrifice that which is dear to you..." And so, we see Father John converts the fundamental dogmas into immediate moral admonitions; he shows that every truth of Faith contains in itself a moral purpose.

Father John, in his theology about the Father teaches, first of all, about divine thought. "From God's mind, from God's thought, proceeds every thought in the world. In general, everywhere in the world we see the kingdom of thought, as in all the structure of the visible world, so also, in particular, on earth, in the rotation and life of the earthly planet, in the distribution of the elements of the world: air, water, fire, whereas other phenomena are distributed in all animals, in birds, fish, snakes, beasts, and in man, in their wise and purposeful formation, and in their capabilities, morals, habits; in plants, in their adaptation, in nutrition, and so on; everywhere we see the kingdom of thought, even in the inanimate stone and sand."


St. John of Kronstadt 

http://agapienxristou.blogspot.ca/2013/11/god-father-st-john-of-kronstadt.html

Βίος Αγίου Στυλιανού του Παφλαγόνος

Ο Άγιος Στυλιανός ο Παφλαγόνας εορτάζει στις 26 Νοεμβρίου


Από μικρός, ενάρετος


Ο Άγιος Στυλιανός γεννήθηκε στην Παφλαγονία της Μικράς Ασίας, μεταξύ του 400 και 500 μ.Χ. Ήταν ευλογημένος από την κοιλιά της μητέρας του ακόμη. Όσο μεγάλωνε, τόσο με την χάριν του Θεού και γινόταν κατοικητήριο του Αγίου Πνεύματος.
Από την παιδική του ηλικία έδειξε τα σπάνια προτερήματα της αγιασμένης ζωής του. Η ψυχή του τον καλούσε σε αγώνες ηθικούς και ωραίους. Τον καλούσε στην άσκηση της
αρετής. Του έδειχνε τον δύσκολο και δύσβατο δρόμο της αιωνίας ζωής της παντοτινής ευτυχίας.
Η αγνή και πιστή καρδιά του υπάκουσε στην φωνή της ψυχής του. Και η πρώτη ενέργεια του ήταν να πουλήσει την περιουσία του και να την μοιράσει στους φτωχούς της Εκκλησίας. Απαλλαγμένος, λοιπόν, ο Άγιος από τα φθαρτά, αλλά και συγχρόνως με ευτυχισμένη την καρδιά του, διότι μοίρασε τα πλούτη του σε φτωχούς δυστυχισμένους και με θεάρεστα έργα, σκέφτεται πως θα ζήσει τιμιώτερα και αγιότερα τη ζωή του.


Ο ασκητής


Με μοναδική πλέον περιουσία τα ενδύματα του, αρχίζει ένα σκληρό και αγωνιστικό στάδιο σύμφωνα με την διδασκαλία του Ιησού Χριστού. Αφού, λοιπόν, με τις ευεργεσίες του, ανέβασε ο μάκαριος Στυλιανός τον γήινο θησαυρό του στους ουρανούς, και τον ασφάλισε, πήγε σε ένα Μοναστήρι και ντύθηκε το Μοναχικό Σχήμα. Αγωνίζεται πως να αρέσει στον Κύριο, πως να τελειοποιήσει την ψυχή του, πως να κερδίσει τον Παράδεισο.
Η αυστηρή ασκητική του ζωή είναι απερίγραπτη. Η αγιότης του αρχίζει να αστράφτει. Η ταπεινοφροσύνη του λαμποκοπάει. Η αγνότης του θαμπώνει. Η νηστεία του είναι αυστηρότατη. Η προσευχή του αληθινή επικοινωνία με τον Θεό. Οι αγρυπνίες του θαυμαστές. Τρεις στόχους έβαλε για σκοπό του να επιτύχει ως Μοναχός: την ακτημοσύνη, την αγνότητα και την υπακοή. Τους τρεις αυτούς στόχους τους πέτυχε.
Την ακτημοσύνη του την είδαμε. Δεν κράτησε για τον εαυτό του από την περιουσία του τίποτε απολύτως. Την αγνότητα του επίσης και την ηθικότητα του την κράτησε πολύ ψηλά.
Κρατούσε την ψυχή του καθαρή από παντός μολυσμού σαρκός και πνεύματος. Αγωνιζότανε στις επιθέσεις του εχθρού να μη τον αγγίζει η βρωμερή αμαρτία. Η υπακοή του στο Γέροντά του και στους άλλους ήταν παραδειγματική. Αγωνίστηκε σκληρά να κόψει το δικό του θέλημα, που στηρίζεται στον εγωισμό. Ο Στυλιανός πολέμησε στο Μοναστήρι εκείνο σκληρά εναντίον των τριών εχθρών, της σάρκας, του κόσμου και του διαβόλου. Έτσι ο Άγιος Στυλιανός αποδεικνύεται λαμπρό αστέρι της ασκητικής ζωής. Γίνεται παράδειγμα σε νεωτέρους και παλαιοτέρους. Όλοι τον θαυμάζουν και τον προβάλλουν σαν παράδειγμα. Τον έχουν σαν πρότυπο μιμήσεως.


Ο αναχωρητής


Αλλά η αυστηρότης εκείνη του ασκητικού βίου δεν του είναι αρκετή. Θέλει να πλησιάζει περισσότερο στην τελειότητα. Επιθυμεί, λοιπόν, τώρα την πλήρη μόνωση, τον αυστηρότατο ασκητισμό: Τον αναχωρητισμό. Αποχαιρετάει, λοιπόν, τους αδελφούς Μοναχούς στο Μοναστήρι και αποσύρεται ο Άγιος μακριά σε έρημο και ακατοίκητο μέρος.
Εκεί στην έρημο κατασκηνώνει σ’ ένα σπήλαιο. Το νέο στάδιο της ασκητικής του ζωής είναι Ουρανίας τελειότητος. Οι μέρες και οι νύχτες του κυλούν με λογισμούς, με σκέψεις και προσευχές για το Τρισυπόστατο Θεό.
Ψάλλει ολόψυχα το μεγαλείο του Θεού. Υμνεί την Αγία Τριάδα. Ζει ενωμένος με το Θεό!
Και ο ερημίτης Στυλιανός εκεί στην ησυχία της ερήμου είχε τον καιρό να παρατηρεί τα δημιουργήματα του Θεού και να φιλοσοφεί επάνω σε αυτά. Έβλεπε τον Δημιουργό σε όλα, διότι εσκέπτετο, ότι ήτο αδύνατον να γίνει μόνος του αυτός ο τρισμέγιστος κόσμος, τόσον ωραίος, σκόπιμος και αρμονικός. Έβλεπε τον Θεό στα απειροπληθή άστρα του ουρανού, που στροβιλίζονται εις το αχανές διάστημα με τόση ταχύτητα, αλλά και ακρίβεια.
Δύο βιβλία διάβαζε συνεχώς στην έρημο: το βιβλίο της φύσεως και το βιβλίο της Αγίας Γραφής. Η καρδιά του, η διάνοιά του, η ψυχή του, όλη η ύπαρξης του είναι ολόθερμα δοσμένη στο Θεό. Το άγιο πάθος της αγάπης του οσίου Στυλιανού προς το πανάγιο Όνομα του Θεού τον συγκλονίζει. Όλη η δύναμις του είναι συγκεντρωμένη στη θεία αυτή αγάπη.
Εγκαταλείπει έτσι ο Άγιος το σαρκικό εγώ του. Παύει να φροντίζει για την τροφή του. Γίνεται όλος ακμή πνεύματος και ψυχής. Ετρέφετο με χόρτα της ερήμου. Και όταν δεν υπήρχαν αυτά, ο Θεός δεν τον άφηνε.
Ο Θεός, που θαυματουργεί δια τους Αγίους και μέσω των αγίων, δεν άφηνε τον σεβάσμιο Όσιο να εξαντληθεί από την πείνα. Τον κράτησε στην ζωή στέλνοντάς του τροφές με τους αγγέλους, όπως έστελνε και στους άλλους αγίους, στον Προφήτη Ηλία, τον Άγιο Μάρκο τον Αθηναίο τον φιλόσοφο και λοιπούς.


Φωτεινός λύχνος


Πολλά χρόνια έζησε τη σκληρή ζωή του αναχωρητή. Πάλεψε στην έρημο επί δεκαετίες ολόκληρες σκληρά με τον διάβολο και τον εαυτό του. Πάλεψε να ξεριζώσει τα πάθη του, να αποκτήσει τις αρετές και να φτάσει στη αγιότητα που θέλει ο Θεός. Ο Δημιουργός ήθελε να ζήση ακόμη ο Άγιος Στυλιανός, για να λαμποκοπάει με την αρετή του και να προγραμματίζει με την αυστηρότητα της ασκητικής του ζωής. Ήθελε η έμψυχος εκείνη στήλη της εγκρατείας, ο φωτεινός λύχνος της ερήμου, να λάμψη σ’ όλα τα πέρατα της γης.


Ήθελε ο Θεός να φανούν οι ποικίλες αρετές του.


Έτσι και ο Άγιος Στυλιανός, αφού με τους σκληρούς ασκητικούς αγώνες του στολίστηκε με τις αρετές και σαν λαμπάδα, με το γλυκό και ζεστό φως, αφού έφθασε σε ύψη δυσθεώρητα αρετής, μπορούσε να χύσει στο λαό το ιλαρό φως της αγιότητός του, προς δόξα Θεού, και σωτηρία ανθρώπων.
Διαδόθηκε, λοιπόν, η φήμη του Αγίου Στυλιανού παντού. Πλήθος κόσμου από διάφορα μέρη συνέρρεαν με πίστη και ευλάβεια προς τον Άγιο, για να θαυμάσουν την αγιότητα του και ν' αποκομίσουν ψυχικά και σωματικά αγαθά. Η άγια του μορφή, τα σοφά του λόγια, οι προτροπές του άλλαξαν την ζωή πολλών ανθρώπων. Πολλοί ήσαν εκείνοι, που γοητευμένοι από την ασκητικότατα του, εγκατέλειπαν τον κακό εαυτόν τους και μετανοούσαν και αναγεννιόνταν ψυχικά. Ήξερε να γαληνεύει τις ταραγμένες ψυχές. Κοντά του έτρεχαν και άλλοι ασκητές, για να ενισχυθούν με τα λόγια του και την λάμψη του στο σκληρό ασκητικό βίο.


Προστάτης των παιδιών

Γνώριζε ο Άγιος Στυλιανός, ότι για να κερδίσει κάνεις την Βασιλεία των Ουρανών πρέπει να έχει την ψυχή του, σαν την ψυχή των μικρών παιδιών δηλ., που είναι αθώα. Ήξερε, ότι τα παιδιά έχουν αγγελικές ψυχές. Και στην αγία του εκείνη επιθυμία ο Παντογνώστης Θεός του έδωσε την Χάρι Του, να μπορεί να κάνει θαύματα. Ο Θεός βράβευσε το ιερό του αίσθημα και του έδωσε την θαυματουργική του δύναμη να θεραπεύει τα ασθενή παιδιά. Μητέρες από κοντινά και μακρινά μέρη, με φορτωμένα στους ώμους ανάπηρα και άρρωστα παιδιά έτρεχαν, με πόνο και πίστη, κοντά στον Άγιο για να ζητήσουν την θεραπεία των παιδιών τους.
Μέρες ολόκληρες βάδιζαν μέσα σ’ έρημα μέρη, για να βρουν την δοξασμένη από τον Θεό ασκητική σπηλιά του Αγίου Στυλιανού. Και όταν έφθαναν εκεί, με δάκρυα στα μάτια έπεφταν στα πόδια του Γέροντα ασκητή, δόξαζαν τον Θεό, που τον συνάντησαν και παρακαλούσαν να γιατρέψει τα παιδιά τους. Ο Άγιος Στυλιανός γεμάτος καλοσύνη και συμπόνια έπαιρνε τα άρρωστα νήπια στα χέρια του και με μάτια δακρυσμένα παρακαλούσε το Θεό να τα γιατρέψει. Ο Δεσπότης των Ουρανών άκουγε την ολόψυχη προσευχή του και ο Άγιος θαυματουργούσε. Παιδιά άρρωστα εύρισκαν την υγειά τους. Παθήσεις διαφόρων ειδών εξαφανίζονταν. Μπροστά στη δύναμη του Θεού καμιά αρρώστια δεν μπορούσε να αντισταθεί.
Μανάδες έκλαιγαν από χαρά έξω από το ασκητήριο του. Και άλλες καταφιλούσαν με σεβασμό και ευγνωμοσύνη το χέρι του Αγίου γέροντα, δοξάζοντας τον Θεό. Δοξολογούσε κι εκείνος ακατάπαυστα το Άγιο Όνομα Του και ευχαριστούσε για τα θαύματα αυτά, που τον αξίωνε να τελεί. Έπειτα γεμάτος στοργή κοίταζε τα αθώα πλασματάκια, που είχαν λυτρωθεί από την αρρώστια. Ένα γλυκό χαμόγελο, χαμόγελο αγγελικό, άνθιζε στο πρόσωπο του σεβασμίου ασκητού.
Τα θαύματα όμως αυτά γινόταν γνωστά σε όλα τα μέρη και κόσμος πολύς έτρεχε στον Άγιο Στυλιανό, για να τον παρακαλέσει να γιατρέψει από κάποια ασθένεια τα παιδιά του.
Έτσι δόξαζε ο Άγιος Θεός το όνομα του οσίου Στυλιανού, που αφιέρωσε την ζωή του στη δόξα του Θεού...



Ιατρός τεκνογονίας


Αλλά δεν ήταν μόνο τα θαύματα της θεραπείας των παιδιών, που δόξαζαν το όνομα του ταπεινού Αγίου Στυλιανού. Ο Άγιος απέκτησε φήμη ως θαυματουργού, διότι έκανε τους άτεκνους, ευτέκνους, με την προσευχή του. Πολλοί πιστοί χριστιανοί με την ευλογία του, αν και ήσαν άτεκνοι πρωτύτερα, απέκτησαν ωραία και γεμάτα υγεία παιδιά. Πολλοί μάλιστα καλοί Χριστιανοί και μετά την κοίμηση του, επικαλούμενοι το όνομα του Αγίου και ζωγραφίζοντας σαν τάμα την εικόνα του, απέκτησαν παιδιά, αν και είχαν χάσει την ελπίδα πια να τεκνοποιήσουν.


Πρότυπο ασκητικής ζωής


Εν τω μεταξύ απ’ όλα τα Μοναστήρια πήγαιναν στο γέροντα ασκητή, για να οσφρανθούν κοντά του, το άρωμα της αγιότητός του. Μοναχοί και ασκητές ζητούσαν από τον Άγιο δάσκαλο συμβουλές, για το πως πρέπει να αντιμετωπίζουν τους πειρασμούς και πως να επιβάλλουν την γαλήνη στα κοινόβιά τους. Όλοι τον έβλεπαν σαν πρότυπο αγίας ασκητικής ζωής. Η προσωπικότητά του ήταν γεμάτη ταπεινοφροσύνη και άστραφτε από ουράνιο κάλλος. Και εκείνος ακούραστος με αγγελική γαλήνη τους δίδασκε, τους καθοδηγούσε, τους γέμιζε την καρδιά, τους στερέωνε στην πίστη, τους διέλυε τις αμφιβολίας. Ειρήνευε με τις συμβουλές του από μακριά όσα Μοναστήρια είχαν εσωτερικές διχόνοιες. Έτσι έζησε κι δόξασε το όνομα του Θεού και δοξάσθηκε από τον Ουράνιο Πατέρα ο Άγιος Στυλιανός.


Η Κοίμηση του


Όταν έφθασε σε βαθειά γεράματα, έστειλε ο Θεός τους Αγγέλους Του και πήραν την αγία του ψυχή, για να την αναπαύσουν από τους πολύχρονους κόπους, τις στερήσεις και την σκληρότητα της ασκητικής ζωής. Εκοιμήθη, λοιπόν, ο Άγιος πλήρης ημερών και αρετών. Που ετάφη δεν γνωρίζουμε, ούτε διεσώθησαν άλλα στοιχεία από την κουρασμένη και αγιασμένη του ζωή. Έμεινε όμως το όνομα του. Τον σέβεται και τον τιμά όλη η χριστιανοσύνη. Τον επικαλούνται στις ανάγκες τους και προπαντός για τα άρρωστα παιδιά τους.
Κτίζουν στο όνομά του μεγαλοπρεπείς Ναούς. Στην Αθήνα υπάρχουν τουλάχιστον δύο Ναοί του Αγίου Στυλιανού στου Γκύζη και στον Καρρέα. Τα θαύματα του Αγίου συνεχίζονται και μετά την κοίμηση του. Και σήμερα ο Άγιος Στυλιανός εξακολουθεί να είναι προστάτης των παιδιών. Λένε μάλιστα, ότι από την λέξη Στυλιανός βγαίνει και η λέξι στυλώνει, που σημαίνει στηρίζει την υγεία των παιδιών. Ο Άγιος εικονογραφείται μ’ ένα νήπιο σπαργανωμένο στην αγκαλιά του, που συμβολίζει, ότι είναι ο προστάτης των νηπίων.



Στίχος


Ἀσκήσεως πέπτωκεν ὁ στερρὸς στῦλος. Στυλιανὸς γὰρ τὸν βίον καταστρέφει.
Ἀπολυτίκιον
Στήλη ἐμψυχος τῆς ἐγκρατείας, στῦλος ἄσειστος τῆς ἐκκλησίαςε, Στυλιανέ, ἀνεδείχθης, μακάριε. Τὸν γὰρ σὸν πλοῦτον σκορπίσας τοῖς πένησιν, ἐν οὐρανοῖς
ἐκομίσω τὸν ἄφθαρτον, καὶ ἐγκρατείᾳ καὶ πόνοις, πανόλβιε, χάριν εἴληφας νηπίων προστάτης γενόμενος καὶ φύλαξ νεογνῶν ἀπροσμάχητος.
 
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον
 Ἦχος γ’. Θείας πίστεως
Στήλη ἔμψυχος τῆς ἐγκρατείας, στῦλος ἄσειστος τῆς Ἐκκλησίας Στυλιανὲ ἀνεδείχθης μακάριε• ἀνατεθεὶς γὰρ Θεῷ ἐκ νεότητος κατοικητήριον ὤφθης
τοῦ Πνεύματος. Πάτερ ὅσιε Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε δωρίσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.

Κοντάκιον. 
Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεὶς ἐν τῷ Σταυρῷ
Ἁγιασθεὶς ἀπὸ μητρῴας νηδύος, ὥσπερ ὁ θεῖος Σαμουὴλ θεοφόρε, ἀσκητικῶς ἐδόξασας Χριστὸν τὸν Θεόν· ὅθεν τῶν ἰἀσεων, ἀνεδείχθης ταμεῖον,
καὶ προστάτης ἔνθεος, νεογνῶν καὶ νηπίων· ὁ γὰρ Χριστὸς δεξάζει σε λαμπρῶς, ὃν ἀπὸ βρέφους, Στυλιανὲ ἐδόξασας.
Μεγαλυνάριον
Στήλη θεοχάρακτος καὶ σεπτή, ἀρετῶν ποικίλων, ὁ σὸς βίος πέλει ἡμῖν, Στυλιανὲ Πάτερ, θεοπρεπῶς ῥυθμίζων, ἡμῶν τὰς διανοίας, τῶν εὐφημούντων σε. 

'' I don't like to prophecize '' ( Saint Porphyrios )

(From the Holy Kalyva of Zoodochos Pege, of the Holy Skete of Kaufsokalyvia on Mount Athos)

At a time when more and more people feel the need, because of the profound crisis affecting mankind, to deal with eschatological events as described in the Apocalypse of Saint John the Theologian, as well as those things revealed by the Grace of God to the Prophets, the Fathers of the Church and contemporary saintly elders like Elder Paisios, we must especially stand with the view of Elder Porphyrios, and decode why such a great Saint of our time, while knowing with precision and detail everything that we are living and where things come from, avoided talking about these things.

It must especially puzzle us why the Elder didn't speak at all about what is coming, but only revealed what was necessarily required for certain people.

The core thought of Elder Porphyrios was that people need to consolidate and grow in love towards their Creator, not through fear of things to come, but through a selfless relationship, as an affectionate father towards his child.

Because the unity that was the greatest legacy of Christ to His Apostles, can be ensured when the child is joined with his Father primarily through love and not fear.

Elder Porphyrios aptly likened the times we live in to the years just before Jesus came.

What existed then? A Roman "peace" in power and idolatry, and a priesthood alienated by the passion for power that was hypocritical without being beneficial, but rather distanced the people from God. And finally there was a small portion of pure and good people.

All this describes in detail what is going on today, and the repetition of this in our era should probably strongly trouble us.

Before Christ there existed prophecies about His coming as well as warnings for repentance to the people of God, as in the case of Jonah and Ninevah.

However, these prophecies were sent by God for those few good and pure people of each era, as I said before, because they had the goodwill to receive the messages and know what to do.

Elder Porphyrios acted with this in mind, calling people to approach Christ with love and not the fear of terrible events.

He knew but he did not say. He spoke laconically and in codes, understanding that in our era there was a great gap between the spirituality of people on Mount Athos with the outside world.

For this reason he sent a man to notify Elder Paisios to stop speaking about the Antichrist, the mark, imminent wars, etc.

Not because it was wrong that which was informed to Elder Paisios through Divine Illumination, but because the spiritual measure of the world is at such a level that fear has no practical effect and that the only approach needed was love for Christ.

For if man loved God, then God, when people change, will change history. The same happened with the imminent destruction of Ninevah.

The same Elder Porphyrios, during his last days, stressed the moral degradation and misery which we find ourselves in as people, and stressed to his spiritual children to find a verse in the Old Testament that says "You have a cloak, you be our leader" (Is. 3:6).

There we were told describes clearly the current situation. The same situations of "old Israel" with the "new Israel" and the same symptoms.

The "old Israel" lost its unity with God and the "new Israel" lost exactly this path of unity with Christ.

This was the great longing of the Elder and he served it literally till his last breath.

The Hierarchical Prayer of Christ, "that all may be one", was what the Elder served as long as he lived and he slept with it on his lips. Because he knew that when mankind is ensured with unity with Christ, then they will fear neither wars nor the Antichrist.

In contrast, today we approach evil and examine those things that are coming as an inevitable evil. Here we lose the entire essence.

Wars, calamities and upcoming events are the ultimate remedy to human apostasy, which is why Elder Porphyrios would say: "The Apocalypse was written for it not to happen".

The Apocalypse has as its purpose to alert, and the way to avoid it is to serve the unity which Christ left to us as a legacy.

This is the therapeutical treatment to the sick, because if the sickness progresses, the events of the Apocalypse will be the amputation caused by the physician when gangrene sets.

The Elder would say: "Our time is like the time of Christ. Then the world had reached a terrible state. But God spared us. And now we must not despair. I see through the calamity to appear some very important person of God, who will rally and unite the world for good."

It was one of the few occasions when the Elder spoke about that which we are living and is upcoming. He stressed that the justice of God is changing and that our situation is miserable.

But he saw that the mercy of God will once again visit mankind. Elder Paisios said the same thing when visitors approached him with evident anxiety about upcoming events and when he was asked when the wrath of God will come. He would say: "We need to ask that His mercy comes, not His wrath."

This is what humanity needs and this is how we must approach what the Saints told us. That which was prophesied in our time are for those few who, like before the time of Christ, have the goodwill to serve their unity in Christ.

The tabloids, the foreign press, the electronic media channels deal systematically with what Elder Paisios and other contemporary elders said. I don't know if they do it for the sake of advertising, trade, etc. But we must think. We must think to look for the substance in all this.

In 2009 while visiting Russia, as part of the effort of issuing the letters of the first Ruler of Greece, Ioannis Kapodistrias, we met with senior officials of the Russian Federation. With surprise I heard a question that relates to all of the above.

He asked me:

"Elder George, the fathers of Mount Athos say there will be a war between Russia and Turkey for Constantinople. What do you say about this?"

I answered him without thinking, in a way I believe Elder Porphyrios would answer:

"Saint Kosmas Aitolos, who is a great Saint of Orthodoxy, said: 'They will try to resolve it with the pen, but will not be able to. 99 times with war, and once with the pen.' However, us, we are with the pen," I said.

The Greeks I believe had the blessing to be sent by God a revealing personality like Elder Porphyrios to show us the way and the path to avoid calamities and difficulties.

It is up to us to manage the legacy he left to us, and not wait for the ship to collide with the iceberg.

If each of us acts alone and cut off from Christ, it is certain that we will say that which the Holy Elder said: "He may, however, according to the plan of God, come; to come so that people can acquire an awareness, to see the chaos alive in front of them, and to say: 'Oh, we are falling into chaos, we are being lost. Everyone back, everyone back, turn back, we have been deluded.' And they will return again to the path of God and the Orthodox faith will shine."

The last days of Elder Porphyrios were the most revealing for his spiritual children and for all of humanity. The Elder gathered us in his Cell in Kaufsokalyvia and told us: "I don't like to prophesy, but I will tell you one prophecy."

The Elder told us about what will happen in Greece and what its future will be. It was revealing for the future of Greece. All of these have now begun to be realized. Today we are living all that he told us and began to take place with exactitude.

The greatest revelation of God was the last night of his life, when for a half hour he prayer the Hierarchical Prayer of Jesus: "That all may be one".

The same Holy Spirit prayed within Elder Porphyrios for the unity in Christ of all Christians and for all of humanity, so that the sufferings of the Apocalypse would not come.

This prayer is the greatest legacy of Christ to humanity. May the unity of humanity with God materialize.

This legacy today, 21 years after the repose of Elder Porphyrios, remains alive and is depicted in an icon: the Panagia "That All May Be One" Patriotissa, a prophetic and escatological icon, which all of Christendom knows.

We his children serve today this legacy and hope in it.

Saint Porphyrios

The cross we have to bear ( Elder Ambrose of Optina )

   

"God does not create crosses for people, that is, cleansing spiritual and physical sufferings. And however heavy that cross may be for that individual, the tree that produces its timber grows from the soil of his heart."

The Starets also said: "If a person walks a straight path, for him there is no cross. However, when he starts to lurch from one side to the other, then different circumstances appear which push him back onto the right track. These elements constitute a cross for a person. Of course they occur differently, according to the individual’s need."

"Sometimes The cross is a mental one, confusing the individual with sinful thoughts. But the person is not at fault if he doesn’t accede to them. The Starets cited an example: ‘Once a female ascetic was agitated for a long period over having unchaste thoughts. When Christ appeared and drove them away from her, she cried out to Him: ‘Sweet Jesus, where were You up to this time?’ Christ replied: ‘I was in your heart.’ She said: ‘How can that be? But my heart was filled with unchaste thoughts.’ And Christ said to her: ‘Therefore understand that I was in your heart, and that you had no disposition toward those unclean thoughts but more so, endeavoured to liberate yourself from them. Not being able to do so, you suffered over them, thereby preparing a place for me in your heart.’

"Sometimes, suffering is sent to an innocent person, so that he, as with the example of Christ, suffers for others. Christ Himself suffered for people. Likewise, His Apostles were tortured for the Church and people. To have absolute love means to suffer for your close ones."

Elder Ambrose of Optina

Pray Fervently , not Hurridly ( St John of Kronstadt )

“When praying, keep to the rule that it is better to say five words from the depth of your heart that ten thousand words with your tongue only.

When you observe that your heart is cold and prays unwillingly, stop praying and warm your heart by vividly representing to yourself either your own wickedness, your spiritual poverty, misery, and blindness, or the great benefits which God bestows every moment upon you and all mankind, especially upon Christians, and then pray slowly and fervently.

If you have not the time to say all the prayers, it does not matter, and you will receive incomparably greater benefit from praying fervently and not hurriedly than if you had said all your prayers hurriedly and without feeling: ‘I had rather speak five words with my understanding that ten thousand in an unknown tongue.’

But it would, of course, have been very well had we been able to say those ten thousand words in prayer with due understanding and feeling.”

St John of Kronstadt

Συνέχιζε να προσεύχεσαι και στο μέλλον με την προσευχή αυτή και η Μητέρα του Κυρίου μας δεν θα σε εγκαταλείψη ποτέ ( Γέροντας Κλεόπας Ηλιέ )

Ήταν κάποτε ένας άνθρωπος ευλαβής που ωνομαζόταν Αγαθόνικος.

Αυτός είχε διδαχθή, ακόμη από την παιδική του ηλικία, να λέγη μπροστά στην εικόνα της Παναγίας, τον ύμνο αυτό:

«Θεοτόκε, Παρθένε, χαίρε Κεχαριτωμένη Μαρία, ο Κύριος μετά σού. Ευλογημένη, συ εν γυναιξί και ευλογημένος ο καρπός της κοιλίας σου. Ότι Σωτήρα έτεκες, των ψυχών ημών».


Αργότερα έκανε μια ζωή με πολλές φροντίδες και έλεγε σπανιώτερα αυτόν τον ύμνο της Κυρίας Θεοτόκου. Κατόπιν σιγά σιγά έπαυσε να τον λέγη.

Ο Θεός όμως, ο Οποίος δεν θέλει τον θάνατο του αμαρτωλού, έστειλε στο σπίτι του έναν ερημίτη από την Θηβαίδα για να τον ελέγξη διότι εξέχασε αυτόν τον ύμνο της Κυρίας Θεοτόκου.
Ο Αγαθόνικος απήντησε στον ερημίτη μοναχό ότι έπαυσε να τον λέγη, διότι, παρότι τον έλεγε για πολλά χρόνια, όμως δεν ευρήκε καμμία ωφέλεια.

Τότε ο ερημίτης του είπε:
«Φέρε στον νού σου τυφλέ και αχάριστε, πόσες φορές σε εβοήθησε αυτή η δοξολογική προσευχή και σε έσωσε από διάφορους πειρασμούς!
Θυμήσου, όταν ήσουν ακόμη παιδί, πως λυτρώθηκες από πνιγμό κατά ένα θαυμαστό τρόπο!

Ενθυμήσου, όταν σε εκτύπησαν πολλοί γείτονες σε μία λακκούβα που είχες πέσει κι όμως έμεινες ατραυμάτιστος!
Θυμήσου ακόμη, όταν ταξίδευες κάποτε με κάποιον φίλον σου, επέσατε και οι δυό σας από την καρότσα!
Αυτός έσπασε το πόδι του και συ δεν έπαθες τίποτε.

Δεν γνωρίζεις ότι ο φίλος σου είναι κάτω αδύνατος από μία ασθένεια, ενώ εσύ είσαι υγιής και δεν αισθάνεσαι κανένα πόνο;
Καί, όταν του έφερε στην μνήμη όλα αυτά τα θαυμαστά έργα, στο τέλος του είπε:
«Να ξέρης ότι όλες αυτές οι δυστυχίες και ατυχίες που ήλθαν στην ζωήν σου, απομακρύνθηκαν από την θεία Σκέπη της Υπεραγίας Θεοτόκου, χάρις στην μικρή σου αυτή δοξολογική προσευχή, την οποίαν έλεγες κάθε ημέρα ενώπιόν της.
Δώσε λοιπόν προσοχή και συνέχιζε να προσεύχεσαι και στο μέλλον με την προσευχή αυτή και η Μητέρα του Κυρίου μας δεν θα σε εγκαταλείψη ποτέ».
Έτσι κατάλαβε ο Αγαθόνικος και δεν άφησε πάλι αυτή την προσευχή.
Ούτε εμείς να μην αφήνουμε να περνά μία ημέρα χωρίς να προσευχηθούμε μ᾿ αυτή την προσευχή μπροστά στην Κυρία Θεοτόκο κι έτσι θα φυλαγώμεθα από πολλές δοκιμασίες και πειρασμούς στην ζωή μας

Γέροντας Κλεόπας Ηλιέ

ΟΜΙΛΙΑ ΓΕΡΟΝΤΑ ΠΑ'I'ΣΙΟΥ ΕΖΝΕΠΙΔΗ (ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ)

The Prophecy of St. Paisios for terrorist attack in FRANCE

 We should all read the prophecy of St. Paisios, it says everything...

This is an amateur translation from the original text that was in Greek:

He said for the French: "Leave those who gather Muslims and are building mosques.

Later, they will understand what is happening and then they will be the first to take action against them.
You will see what they will do. "

Μαρτυρίες Προσκυνητών. Τόμος Β΄, 2η έκδοση, σελίδα 365.

Πόσα ξέρει ένα βρέφος;

Αναγνωρίζουν ομιλίες, αντιλαμβάνονται συμπεριφορές, ξέρουν να μετρούν. Τα βρέφη είναι τελικά πολύ πιο «σύνθετα» όντα από ό,τι νομίζουμε.

Τα βρέφη αντιλαμβάνονται και γνωρίζουν πολύ περισσότερα από όσα πιστεύουμε

Ο υπέροχος αλλά μυστηριώδης κόσμος των βρεφών αρχίζει να φωτίζεται ολοένα και περισσότερο αφού οι επιστήμονες τα τελευταία χρόνια έχουν καταφέρει να αποκωδικοποιήσουν μια σειρά ικανότητες και δυνατότητες που έχει ο άνθρωπος κατά τους πρώτους μήνες, ακόμη και κατά τις πρώτες εβδομάδες της ζωής του. Όπως φαίνεται, τα βρέφη γνωρίζουν αλλά και αντιλαμβάνονται πολύ περισσότερα από όσα πιστεύαμε ως σήμερα.

Μας καταλαβαίνουν προτού καν… ξεμυτίσουν

Τα έμβρυα μπορούν να «αποκωδικοποιήσουν» τον λόγο ακόμη και τρεις μήνες πριν από τη γέννησή τους. Αυτό έδειξε μελέτη γάλλων ερευνητών του Εργαστηρίου GRAMFC (Groupe de Recherche sur l’ Analyse Multimodale de la Fonction Cérébrale) που βασίστηκε σε λεπτομερείς απεικονίσεις του εγκεφάλου 12 βρεφών τα οποία είχαν γεννηθεί πρόωρα. Μόλις στις 28 εβδομάδες της κύησης τα βρέφη φάνηκε ότι μπορούσαν να διακρίνουν μεταξύ διαφορετικών συλλαβών όπως «γκα» και «μπα» αλλά και μεταξύ ανδρικών και γυναικείων φωνών. Οι ερευνητές αναφέρουν ότι είναι σχεδόν απίθανο η ελάχιστη εμπειρία των μωρών εκτός της μήτρας να ήταν εκείνη που τους χάρισε την ικανότητα να αντιλαμβάνονται τις συλλαβές. Όπως υποστηρίζουν, τα βρέφη μαθαίνουν τη… γλώσσα των μεγάλων κατά την ενδομήτρια ζωή τους. Τα νέα αυτά ευρήματα ενισχύουν τη θεωρία που αναφέρει πως τα βρέφη αποκτούν γλωσσικές ικανότητες ενόσω βρίσκονται στη μήτρα αποκρινόμενα στις φωνές των γονιών τους.

Αναγνωρίζουν τα ψέματα!

Πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι τα μωρά, ακόμη και από την ηλικία των 18 μηνών, μπορούν να καταλάβουν πότε ο γονιός τους τούς λέει ψέματα! Τα βρέφη, όπως αναφέρουν ψυχολόγοι του Πανεπιστημίου Κονκόρντια στον Καναδά, είναι σε θέση να καταλάβουν πότε κάποια συναισθήματα που δείχνουν οι γύρω τους δεν συνάδουν προς τα γεγονότα που λαμβάνουν χώρα εκείνη τη στιγμή, όπως π.χ. όταν ένας ενήλικος δείχνει λυπημένος ενώ του δίνουν κάποιο αντικείμενο που επιθυμεί.

Οι μαθηματικές ικανότητες

Επιστήμονες του Πανεπιστημίου Ντιουκ στη Βόρεια Καρολίνα υποστηρίζουν ότι τα μωρά που αντιλαμβάνονται τη διαφορά ανάμεσα σε τρία μήλα και σε έξι μήλα στην ηλικία των έξι μηνών είναι πιθανότερο να έχουν καλύτερες αριθμητικές ικανότητες όταν φτάσουν στο προνήπιο. Και αυτό σημαίνει ότι ορισμένες μαθηματικές ικανότητες μπορεί να είναι έμφυτες. Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι τα βρέφη έχουν την ικανότητα να ξεχωρίζουν σύνολα που περιέχουν διαφορετικό αριθμό αντικειμένων. Πολλοί νευροεπιστήμονες και αναπτυξιακοί βιολόγοι υποψιάζονται ότι η «διαισθητική» αντίληψη του πλήθους αποτελεί τη βάση για τις μαθηματικές ικανότητες των ενηλίκων. Οι ερευνητές αναφέρουν ότι τα αποτελέσματα της μελέτης που έκαναν ενισχύουν την άποψη ότι η διαισθητική αντίληψη των αριθμών είναι έμφυτη ικανότητα στην οποία θα βασιστούν αργότερα οι μαθηματικές ικανότητες. Επισημαίνουν πάντως ότι το ταλέντο στα μαθηματικά επηρεάζεται και από πολλούς περιβαλλοντικούς παράγοντες όπως η παιδεία και η ενθάρρυνση από τους γονείς.

Η αριθμητική

Τα 18μηνα βρέφη κατανοούν τους βασικούς κανόνες της αριθμητικής, σύμφωνα με μια μελέτη ειδικών του Πανεπιστημίου του Κουίνσλαντ στην Αυστραλία. Οι ερευνητές κατέληξαν σε αυτό το συμπέρασμα αφού παρακολούθησαν βρέφη της συγκεκριμένης ηλικίας και είδαν ότι τα μικρά επιλέγουν να βλέπουν βίντεο όπου γίνεται σωστή αρίθμηση παρά άλλα όπου δεν ακολουθούνται οι κανόνες της πρόσθεσης. Παρ’ ότι ως σήμερα πιστεύαμε πως τα παιδιά κατακτούν τους κύριους κανόνες της αριθμητικής στην ηλικία των περίπου τεσσάρων ετών, η συγκεκριμένη μελέτη δείχνει ότι οι βασικές αρχές γίνονται «κτήμα» των παιδιών από τη βρεφική ακόμη ηλικία.

Σούπερ παιδιά τα βρέφη που κολυμπούν

Η εκμάθηση κολύμβησης από την αρχή της ζωής χαρίζει στα παιδιά εντυπωσιακές δεξιότητες αργότερα στον βίο τους, σύμφωνα με μελέτη ειδικών του Νορβηγικού Πανεπιστημίου Επιστήμης και Τεχνολογίας και του Πανεπιστημίου του Λάνκαστερ. Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι τα μωρά που κολυμπούν εμφανίζουν καλύτερη ισορροπία και μπορούν να αρπάζουν και να κρατούν αντικείμενα πολύ πιο εύκολα από όσα βρέφη δεν μαθαίνουν κολύμβηση. Μάλιστα η διαφορά αυτή σε σημαντικές δεξιότητες φάνηκε να ισχύει ακόμη και όταν τα παιδιά είχαν συμπληρώσει τα πέντε έτη τους.

Οι ερευνητές συνέκριναν 19 βρέφη-κολυμβητές με αντίστοιχο αριθμό παιδιών που δεν συμμετείχαν σε μαθήματα κολύμβησης. Τα βρέφη είχαν συμμετάσχει σε πρόγραμμα κολύμβησης επί δύο ώρες την εβδομάδα από την ηλικία των δύο-τριών μηνών ως την ηλικία των επτά μηνών. Όταν τα παιδιά των δύο ομάδων εξετάστηκαν στην ηλικία των πέντε ετών, η διαφορά στις επιδόσεις τους σε ασκήσεις ισορροπίας και άλλων φυσικών δεξιοτήτων ήταν εντυπωσιακή, σημειώνουν οι ερευνητές. 

http://agapienxristou.blogspot.ca/2013/11/blog-post_1790.html

Holy Angels and the Saints of God ( St. John of Kronstadt )

           
The Holy Angels and the Saints of God are our best, kindest, truest, brethren and friends, so often helping us in circumstances in which no one on this earth can do so.

As these brothers, who load us with benefits, are invisible, whilst we, on account of our corporality, wish to have them before our eyes, we have images of them; and looking upon these images we call upon these images, we call upon them in our prayers, knowing that they have great boldness before God, to help us.

St. John of Kronstadt

Προσευχή στο τραπεζι .....( Αγιος Παϊσιος)

            
(Ο Γέροντας θυμάται τα παιδικά του χρόνια).
Στο τραπέζι καθόμασταν όλοι μαζί. Κάναμε πρώτα προσευχή και υστέρα αρχίζαμε να τρώμε. Αν άρχιζε κανείς να τρώει, πριν ευλογηθεί το τραπέζι, λέγαμε: «αυτός πόρνευσε».

Την έλλειψη εγκράτειας την θεωρούσαμε πορνεία.

Είναι διάλυση της οικογενείας να έρχεται ο καθένας στο σπίτι, οποία ώρα θέλει, και να τρώει μόνος του χωρίς να υπάρχει λόγος.

Εσείς γέροντα την έλλειψη της εγκράτειας στο φαγητό τη θεωρούσατε πορνεία.

Όσοι από εμάς θεωρούμε την πορνεία αρετή, άλλά και τα κουσούρια τα ονομάσαμε υπέρβαση και απελευθέρωση σε τι σειρά αρετής κατατασσόμαστε;

Αν αυτό που τότε λέγατε εσείς ήταν το αποκορύφωμα της εγκράτειας, αυτό που τώρα κάποιοι λένε από εμάς είναι προφανως το αποκορύφωμα... της διαφθοράς!

Αγιος Παϊσιος

Τα Ελληνικά γράμματα ( Μέγας Βασίλειος )

          
Προς τους νέους, πως να οφελούνται από τα Ελληνικά γράμματα

Πολλοί λόγοι, αγαπητά μου παιδιά, με κάνουν να σας δώσω αυτές τις συμβουλές. Πιστεύω ότι είναι οι καλύτερες και θα σας ωφελήσουν, αν τις κάνετε κτήμα σας. Έχω προχωρημένη ηλικία. Ασκήθηκα στη ζωή με πολλούς τρόπους. Γνώρισα επί πολλά χρόνια τις βιοτικές μεταβολές, που συμπληρώνουν την ανθρώπινη μόρφωση.

Έτσι, έχω κάμποση πείρα στα ανθρώπινα πράγματα. Μπορώ, λοιπόν, σ΄ αυτούς που πρωτομπαίνουν στο στάδιο της ζωής, να δείξω τον πιο σίγουρο δρόμο. Από την άποψη της συγγένειας, έρχομαι ευθύς μετά τους γονείς σας. Γι΄ αυτό, σας αγαπώ όμοια μ΄ εκείνους. Και σεις με βλέπετε σαν πατέρα σας, έτσι θαρρώ.

Αν, λοιπόν, δεχθήτε με προθυμία τα λόγια μου, θα ανήκετε στη δεύτερη κατηγορία εκείνων που επαινεί ο αρχαίος ποιητής Ησίοδος, γράφοντας ότι είναι άριστος άνθρωπος όποιος μονάχος του ξεχωρίζει το σωστό κι είναι καλός άνθρωπος όποιος συμμορφώνεται με τις σωστές υποδείξεις. Ένω όποιον δεν είναι ικανός να το κάνει αυτό, τον χαρακτηρίζει σαν άνθρωπο άχρηστο.

Και μην απορήσετε που έρχομαι να προσθέσω κάτι δικό μου σε όσα διαβάζετε από τους αρχαίους στα σχολεία σας και μάλιστα να σας πω ότι αυτό το δικό μου είναι ωφελιμότερο από όσα εκείνοι σας διδάσκουν. Ακριβώς αυτό είναι το νόημα της συμβουλής μου: δεν πρέπει να παραδώσετε στους αρχαίους συγγραφείς το τιμόνι του νου σας, για να σας πάνε όπου αυτοί θέλουν. Δεν πρέπει να τους ακολουθείτε σε όλα. Πρέπει να πάρετε απ΄ αυτούς ο, τι είναι χρήσιμο και να μη δώσετε προσοχή στα υπόλοιπα. Έρχομαι, λοιπόν, αμέσως να σας υποδείξω ποιά είναι τα άχρηστα μέσα στα συγγράμματά τους και πως να ξεχωρίζετε τα πρώτα από τα δεύτερα.

Εμείς οι χριστιανοί θεωρούμε εντελώς ασήμαντο πράγμα την εδώ κάτω ανθρώπινη ζωή. Δεν λογαριάζουμε και δεν λέμε καλό ο, τι μας εξυπηρετεί σ΄ αυτή μονάχα τη ζωή. Την ένδοξη καταγωγή, την ευρωστία του κορμιού, τη σωματική καλλονή, το ωραίο ανάστημα, τις τιμές που δίνουν οι άνθρωποι, ακόμα και το βασιλικό αξίωμα κι οτιδήποτε άλλο προσφέρει ο παρών κόσμος, δεν θα τα θαρρούμε μεγάλα και ζηλευτά πράγματα. Δεν μας κάνουν εντύπωση όσοι τα έχουν.

Οι δικές μας ελπίδες πάνε πολύ μακρύτερα. Οι πράξεις μας είναι μια προετοιμασία για κάποιαν άλλη ζωή. Ακριβώς, λοιπόν, όσα μας χρειάζονται γι΄ αυτή την άλλη ζωή, αυτά αγαπάμε, αυτά λαχταράμε, περιφρονώντας όσα δεν φθάνουν ως εκεί. Ποιά είναι αυτή η άλλη ζωή; Που και πως θα τη ζήσουμε; Αυτό το θέμα είναι ανώτερο της τωρινής αφορμής, για να το περιγράψω. Και σεις, εξ άλλου, δεν έχετε ακόμη όλη την ωριμότητα, για να αφομοιώσετε την περιγραφή του.

Θα σας δώσω όμως ένα σκιαγράφημά του, που θα σας είναι αρκετό. Ας πάρουμε από τη μια μεριά όλη την ευτυχία, που σωρεύθηκε στον κόσμο αυτόν εδώ από την πρώτη ημέρα του. Όλη, λοιπόν, αυτή η γήινη ευτυχία δεν φθάνει ούτε το μικρότερο από τα αγαθά της άλλης ζωής.

Όλα τα καλά του κόσμου τούτου είναι τόσο κατώτερα από το ελάχιστο ανάμεσα σ΄ εκείνα τα αγαθά, όσο κατώτερα είναι η σκια και το όνειρο από την πραγματικότητα. Ή, για να χρησιμοποιήσω ένα πιο συνηθισμένο παράδειγμα, η διαφορά ανάμεσα στις δυό ζωές, για τις οποίες μιλάμε, είναι όσο κι η διαφορά σε αξία ανάμεσα στην ψυχή και στο σώμα.

Οδηγός μας στην εδώ κάτω ζωή είναι η Αγία Γραφή, που η γλώσσα της έχει πολύ μυστήριο. Όσο ο άνθρωπος έχει ακόμα μικρή ηλικία, είναι φυσικό να μη καταλαβαίνει τη βαθιά της σημασία. Τι κάνει, λοιπόν; Προγυμνάζεται με τα μάτια της ψυχής σε άλλα κείμενα, όχι εντελώς ξένα, που μοιάζουν με καθρέφτες και σκιές. Συμβαίνει δηλαδή ο, τι και στον στρατό.

Οι στρατιώτες αποκτούν την πολεμική πείρα πρώτα με τις κινήσεις των γυμνασίων, που είναι ένα είδος παιχνίδι. Ύστερα, γνωρίζουν τον αληθινό πόλεμο. Έχουμε κι εμείς μπροστά μας μια μάχη. Τη μεγαλύτερη απ΄ όλες. Για να ετοιμασθούμε, πρέπει να γυμνασθούμε, να κοπιάσουμε. Πως θα γίνει αυτή η προγύμναση; Με το να γνωρίσουμε καλά τους ποιητές, τους πεζογράφους, τους ρήτορες κι όλους τους ανθρώπους, που θα μας προσφέρουν κάτι για να δυναμώσουμε την ψυχή μας.

Θυμηθήτε τι κάνουν τα βαφεία. Πρώτα ετοιμάζουν με διάφορους τρόπους το ύφασμα που θα βάψουν. Και μονάχα αφού γίνει αυτή η προεργασία, τότε παίρνουν και μεταχειρίζονται το κόκκινο η άλλο χρώμα για να κάνουν το βάψιμο. Το ίδιο πρέπει να γίνεται και σε μας. Πρώτα θα ετοιμάσουμε τη συνείδησή μας με την κοσμική σοφία κι ύστερα θ΄ ακούσουμε τα ιερά και βαθιά νοήματα της χριστιανικής διδασκαλίας. Πρώτα θα συνηθίσουμε να βλέπουμε τον ήλιο μέσα στο νερό κι ύστερα θ΄ ατενίσουμε τον ίδιο τον ήλιο.

Αν οι δυό διδασκαλίες έχουν κάποια συγγένεια, θα ήταν ωφέλιμη η γνώση και των δυό. Αλλά έχουν και μεγάλη διαφορά. Γι΄ αυτό, αν τις βάλουμε τη μια πλάι στην άλλη και τις συγκρίνουμε, θα δούμε καθαρά ότι η μια υπερέχει της άλλης. Με τι όμως να τις παρομοιάσουμε, ώστε να δώσουμε μια πετυχημένη εικόνα τους; Η κύρια αξία του φυτού είναι το ότι κάνει καρπούς.

Αλλά και τα φύλλα του προσφέρουν ένα στόλισμα, καθώς παίζουν κάτω από την πνοή του αέρα γύρω στους κλάδους. Κάτι ανάλογο γίνεται και στην ψυχή. Ο καρπός της, η αξία της είναι η αλήθεια. Είναι όμως ωραίο πράγμα να την τριγυρίζει κι η κοσμική σοφία, σαν φυλλωσιά, που σκεπάζει όμορφα τους καρπούς. Αυτό συνέβη με τον μεγάλο Μωϋσή, τον περιβόητο για τη σοφία του, καθώς αναφέρει η παράδοση.

Πρώτα - λένε - γύμνασε τον νου του στις επιστήμες της αρχαίας Αιγύπτου κι ύστερα σίμωσε για να δει τον αληθινό Θεό. Παρόμοιο συνέβη και με τον σοφό Δανιήλ, αιώνες αργότερα. Πρώτα διδάχθηκε στη Βαβυλώνα τη σοφία των Χαλδαίων κι ύστερα έπεσε στη σπουδή της θείας διδασκαλίας.

Αρκετά σας εξήγησα το ότι αυτά τα κοσμικά μαθήματα δεν είναι ανώφελα για την ψυχή. Ας έλθουμε τώρα να δούμε και το πως πρέπει να τα αφομοιώνετε. Ας αρχίσουμε από τα πολύμορφα έργα των ποιητών. Δεν πρέπει να δίνετε σημασία σε όλα, χωρίς εξαίρεση, τα διδάγματά τους. Όταν σας εξιστορούν κατορθώματα η σας εκθέτουν λόγια καλών ανθρώπων, να τα δέχεστε με αγάπη, να κοιτάτε να τους μιμηθήτε, να τους μοιάσετε, όσο μπορείτε.

Όταν όμως φέρνουν στη μέση κακούς ανθρώπους, πρέπει να αποφεύγετε τις τέτοιες εικόνες, φράζοντας τ΄ αυτιά σας όμως ο Οδυσσέας, που, καθώς διηγείται ο Όμηρος, ήθελε ν΄ αποφύγει τη μελωδία των Σειρήνων. Γιατί; Διότι άμα συνηθίσει κανείς στα αμαρτωλά λόγια, περνά και στα αμαρτωλά έργα. Γι΄ αυτό, λοιπόν, πρέπει με κάθε τρόπο να προφυλάσσουμε την ψυχή μας. Γιατί υπάρχει κίνδυνος, μαζί με τη γλύκα των λόγων να πάρουμε μέσα μας και κάτι θανάσιμο, χωρίς να το καταλάβουμε.

Είναι μέλι, που έχει και δηλητήριο. Δεν θα επαινέσουμε, έτσι, τους ποιητές, όταν παριστάνουν ανθρώπους που ασεβούν, που εμπαίζουν, που παραδίνονται στην ακολασία, που παρασύρονται από το πιοτό, ούτε όταν περιορίζουν την ευτυχία σε πλούσια τραπέζια και σε άσεμνα τραγούδια. Και δεν θα δώσουμε καμιά σημασία, όταν κάνουν λόγο για θεούς και μας λένε ότι οι θεοί αυτοί είναι πολλοί κι αλληλομισούνται. Γιατί, καθώς ξέρετε, οι ψεύτικοι θεοί της ειδωλολατρίας πολεμάνε ο αδελφός τον αδελφό κι ο πατέρας τα παιδιά του κι εκείνα τους γονείς τους, με υπουλότητα.

Θ΄ αφήσουμε στους ανθρώπους του Θεάτρου τις μοιχείες των θεών, τους έρωτές τους, τις ασύστολες σαρκικές τους σχέσεις και προ παντός του μεγαλύτερου απ΄ όλους θεού Δία, όπως λέγουν αυτοί. Είναι πράγματα όλα αυτά, που και για τα ζώα αν τα έλεγε κανείς θα κοκκίνιζε. Τα ίδια έχω να πω και για τους πεζογράφους και μάλιστα όταν γράφουν για να διασκεδάσουν.

Επίσης δεν θα μιμηθούμε τους ρήτορες των δικαστηρίων, που η τέχνη τους είναι το ψέμα. Γιατί το ψέμα δεν είναι ωφέλιμο ούτε στα δικαστήρια ούτε πουθενά αλλού, μια και προτιμήσαμε, σαν χριστιανοί, τον σωστό κι αληθινό δρόμο της ζωής και το Ευαγγέλιο μας προστάζει να μη καταφεύγουμε στα δικαστήρια. Απ΄ όσα μας διδάσκουν οι παρά πάνω, θα διαλέγουμε και θα παίρνουμε μονάχα ο, τι είναι έπαινος της αρετής και κατάκριση της κακίας.

Για τον άνθρωπο και τ΄ άλλα ζώα, τα λουλούδια είναι καλά μονάχα για το άρωμά τους και το χρώμα τους. Για τις μέλισσες όμως, υπάρχει σ΄ αυτά και κάτι άλλο: το μέλι. Έτσι κι εδώ. Όσοι στα συγγράμματα των αρχαίων Ελλήνων δεν αναζητούν μονάχα τη γλύκα και τη χάρη του λόγου, μπορούν ν΄ αποκομίσουν και κάποια ωφέλεια για την ψυχή. Πρέπει, λοιπόν, αυτά τα συγγράμματα να τα σπουδάζουμε ακολουθώντας το παράδειγμα των μελισσών.

Οι μέλισσες δεν πετάνε σε όλα τα λουλούδια με τον ίδιο τρόπο. Κι όπου καθίσουν, δεν κοιτάνε να τα πάρουν όλα. Παίρνουν μονάχα όσο χρειάζεται στη δουλειά τους και το υπόλοιπο το παρατούν και φεύγουν. Έτσι κι εμείς, αν είμαστε φρόνιμοι. Θα πάρουμε απ΄ αυτά τα κείμενα ο, τι συγγενεύει με την αλήθεια και μας χρειάζεται και τα υπόλοιπα θα τα αφήσουμε πίσω μας.

Κι όπως, κόβοντας το τριαντάφυλλο, αποφεύγουμε τ΄ αγκάθια της τριανταφυλλιάς, έτσι κι από τα κείμενα αυτά θα πάρουμε ότι είναι χρήσιμο και θα φυλάξουμε τον εαυτό μας απ΄ ότι είναι επιζήμιο. Από την πρώτη, λοιπόν, στιγμή πρέπει να εξετάζουμε τα διδάγματα χωριστά και να τα προσαρμόσουμε στον σκοπό μας, φέρνοντας, κατά τη δωρική παροιμία τη σχετική με τους κτίστες, την πέτρα στο αλφάδι.

Στην άλλη ζωή, θα φθάσουμε με την αρετή. Την αρετή, που εξύμνησαν κι οι ποιητές κι οι πεζογράφοι, άλλα πιο πολύ οι φιλόσοφοι. Έτσι, μεγαλύτερη προσοχή πρέπει να δώσουμε στα συγγράμματα αυτών των τελευταίων. Δεν είναι μικρό το κέρδος, όταν οι ψυχές των νέων συνηθίσουν και κάνουν δική τους την αρετή. Όσα ο άνθρωπος αφομοιώνει στην τρυφερή ηλικία του, μένουν ασάλευτα. Γιατί η ψυχή είναι ακόμα απλή τότε και ο, τι δέχεται, εντυπώνεται πολύ βαθιά μέσα της.

Τι άλλο τάχα σκέφθηκε ο Ησίοδος από το να προτρέψει τους νέους στην αρετή, όταν φιλοτεχνούσε τους στίχους του, που όλοι τους τραγουδούν; Σκέφθηκε ότι ο δρόμος της αρετής είναι στην αρχή κακοτράχαλος και δυσκολοδιάβατος κι ανηφορικός. Ότι τον κάνει κανείς με πολύ ιδρώτα και πολύ κόπο. Ότι, γι΄ αυτόν τον λόγο, δεν μπορεί ο καθένας να βάλει το πόδι του σ΄ αττόν τον δρόμο, με την αποτομιά που δείχνει, κι ούτε, αν τον περπατήσει, θα φθάσει εύκολα στην κορφή.

Ότι σαν φθάσει όμως εκεί πάνω, βλέπει πως στην πραγματικότητα ήταν ένας δρόμος ίσιος, όμορφος, εύκολος, καλοδιάβατος και πιο ευχάριστος από τον άλλο, που οδηγεί στην κακία και που ο ίδιος ποιητής είπε ότι μονομιάς μπορεί κανείς να τον διαβεί, γιατί βρίσκεται κοντά μας. Εγώ το πιστεύω:

Ο Ησίοδος ιστόρησε όλα αυτά για να μας παροτρύνει στην αρετή, να σπρώξει τον καθένα στο καλό, να μας κάνει να μη το βάλουμε κάτω μπροστά στους κόπους και να μη σταματήσουμε πριν από το τέλος του δρόμου. Κι όποιος άλλος με τέτοιο τρόπο τραγούδησε την αρετή, ας γίνει ο λόγος του καλόδεχτος από μας, μια κι οδηγεί στον ίδιο σκοπό.

Άκουσα κάποτε να μιλά σχετικά μ΄ αυτό το θέμα ένας άνθρωπος, που είχε τη δύναμη να εμβαθύνει στο νόημα των ποιητών. Έλεγε, λοιπόν, ότι όλη η ποίηση του Ομήρου δεν είναι άλλο παρά ένας ύμνος της αρετής. Όλα, στον Όμηρο, εκτός από ο, τι είναι περιθωριακό, αποβλέπουν σ΄ αυτό. Έτσι, λόγου χάρη, συμβαίνει με όσα γράφει για τον Οδυσσέα, που σώθηκε γυμνός από το ναυάγιο και, στην αρχή, με μόνη την εμφάνισή του, προκάλεσε τον σεβασμό της βασιλοκόρης Ναυσικάς.

Η γύμνια του δεν ήταν ντροπή, γιατί αντί για ρούχα ήταν ντυμένος με την αρετή. Κι ύστερα προκάλεσε αγαθή εντύπωση και στους άλλους Φαίακες, σε σημείο που να παρατήσουν την τρυφηλή ζωή τους και να προσπαθούν, θαυμάζοντας τον, να τον μιμηθούν. Και στο στόμα κάθε Φαίακος, τότε, άλλη ευχή δεν υπήρχε παρά να γίνει δεύτερος Οδυσσεας, έστω και θαλασσοδαρμένος. Γιατί - έλεγε ο ερμηνευτής εκείνος του ποιητικού νοήματος- με αυτά ο Όμηρος διδάσκει ξάστερα τα εξής: Άνθρωποι γυμνασθήτε στην αρετή, που κολυμπά μαζί σας στο ναυάγιο, κι όταν πατήσετε στη στεριά γυμνοί, θα σας παραστήσει πιο τιμημένους από τους αμέριμνους Φαίακες. Και, πραγματικά, αυτό είναι.

Όλα τα άλλα, που τυχόν έχουμε, ανήκουν εξ ίσου στους ιδιοκτήτες τους και σε οποιονδήποτε άλλον άνθρωπο. Πέφτουν πότε εδώ και πότε εκεί, όπως τα ζάρια. Η μόνη αναφαίρετη ιδιοκτησία είναι η αρετή. Την έχει δική του ο καθένας κι όσο ζη κι όταν φύγει απ΄ αυτόν εδώ τον κόσμο. Γι΄ αυτό κι ο Σόλων, θαρρώ, είπε στους πλουσίους το: «Δεν θ΄ ανταλλάξουμε μαζί τους τον πλούτο με την αρετή. Πάντα εκείνη μένει, ενώ το χρήμα συχνά απ΄ τον ένα στον άλλο περνά»

Παρόμοια είναι κι όσα λέγει ο Θέογνις. Ο κάθε θεός γέρνει προς τους ανθρώπους τον ζυγό με διαφορετικό πάντα τρόπο, ώστε: «άλλοτε να πλουτούν κι άλλοτε να μην έχουν τίποτε».

Αλλά κι ο σοφιστής Πρόδικος, ο Κείος, εκφράζεται παρόμοια κάπου στα συγγράμματά του, φιλοσοφώντας γύρω από την αρετή και την κακία. Ας δώσουμε, λοιπόν, και σ΄ αυτόν προσοχή, γιατί είναι αξιόλογος άνθρωπος. Διηγείται τα εξής, από όσο θυμάμαι, γιατί δεν έχω αποστηθισμένο τον λόγο του, που είναι πεζός κι όχι σε στίχους. Όταν ο Ηρακλής ήταν ακόμα πολύ νέος, σχεδόν της ηλικίας σας, σκεφτόταν ποιόν δρόμο να πάρει, τον κοπιαστικό της αρετής η τον πολύ εύκολο.

Τον σίμωσαν, λοιπόν, δυό γυναίκες, η Αρετή κι η Κακία. Η διαφορά τους φάνηκε ευθύς, με την εξωτερική τους εμφάνιση, πριν ακόμα αρθρώσουν λέξη. Η μια ήταν στολισμένη φανταχτερά από την κομμωτική τέχνη, σαν καλλονή, αλλά με πλαδαρές σάρκες εξ αιτίας της τρυφηλής ζωής, κι από πίσω της έρχονταν όλα τα πάθη της ηδονής. Τα έδειχνε όλα αυτά και τα συνόδευε με πολλές υποσχέσεις, προσπαθώντας να τραβήξει προς το μέρος της τον Ηρακλή.

Η άλλη ήταν ισχνή, ατημέλητη, με σοβαρό βλέμμα κι έλεγε πράγματα εντελώς διαφορετικά. Δεν υποσχόταν τίποτε το αναπαυτικό και το ευχάριστο. Υποσχόταν μονάχα χίλιους δυό κόπους κι ιδρώτα και κινδύνους παντού, σε στεριές και θάλασσες. Και το βραβείο, για όλα αυτά, θα ήταν να γίνει ο Ηρακλής θεός - έλεγε ο Πρόδικος. Κι όπως ξέρετε, ο Ηρακλής, στο τέλος αυτήν ακολούθησε.

Όλοι, λοιπόν, σχεδόν οι αξιόλογοι για τη σοφία τους άνθρωποι, άλλος λιγότερο κι άλλος περισσότερο, κι ο καθένας με τον τρόπο του, έχουν εξυμνήσει, στα όσα έγραψαν, την αρετή. Αυτούς πρέπει να πιστεύουμε και να πασχίζουμε να εφαρμόσουμε στη ζωή μας τα λόγια τους. Γιατί όποιος στηρίζει με πράξεις τη φιλοσοφία, που άλλοι την περιορίζουν στα λόγια «αυτός μονάχα έχει νου, σαν σκιές οι άλλοι γυροφέρνουν».

Έχουμε, σ΄ αυτή την περίπτωση, μια θαυμαστή σε ομορφιά προσωπογραφία και πλάι της το ίδιο πρόσωπο στην πραγματικότητα, εξίσου ωραίο με την απεικόνισή του. Υπάρχουν άνθρωποι που με φουσκωμένα λόγια εξυμνούν την αρετή μπροστά στους άλλους, αλλά στη δική τους ζωή προτιμούν την ακολασία από τη σωφροσύνη, την πλεονεξία από το δίκιο.

Με τι μοιάζουν αυτοί; Μοιάζουν με τους ηθοποιούς που παίζουν δράματα και παρουσιάζονται στη σκηνή συχνά σαν βασιλιάδες και μεγάλοι άρχοντες, χωρίς να είναι ούτε το ένα ούτε το άλλο στην πραγματικότητα και, καμιά φορά, ούτε ελεύθεροι πολίτες, αλλά δούλοι. Ο μουσικός θα δεχόταν να μην είναι καλά κουρντισμένη η λύρα του; Ο κορυφαίος του χορού, στην τραγωδία, θα δεχόταν να μην είναι ο χορός εναρμονισμένος μαζί του; Όχι.

Υπάρχουν όμως άνθρωποι που θέλουν να διαφωνούν με τον εαυτό τους, κι η ζωή τους να έρχεται σε αντίθεση με τα λόγια τους, να συμβαίνει σ΄ αυτούς αυτό που λέγει ο Ευριπίδης" η γλώσσα μου ορκίσθηκε αλλά όχι κι ο νους, και που να θέλουν να φαίνονται κι όχι να είναι στ΄ αλήθεια καλοί; Αλλά κάτι παρόμοιο θα ήταν το άκρον άωτο της αδικίας, αν πρέπει να πιστέψουμε στον Πλάτωνα, το να δίνει κανείς την εντύπωση ότι είναι σωστός άνθρωπος και στην πραγματικότητα να μην είναι.

Όσα, λοιπόν, λόγια οδηγούν προς το καλό, πρέπει να τα αφομοιώνουμε, όπως είπαμε παραπάνω. Αλλά και σπουδαίες πράξεις των αρχαίων σώθηκαν στη μνήμη ως τις ημέρες μας η καταγραμμένες στις σελίδες των ποιητών και των πεζογράφων. Ας μη παραμελήσουμε και τη δική τους ωφέλεια. Κάποτε, λόγου χάρη, ένας χυδαίος άνθρωπος έβριζε τον Περικλή, ένω ο μεγάλος πολιτικός δεν έδινε καμιά σημασία.

Όλη τη μέρα ο άνθρωπος εκείνος περιέλουζε με βρισιές τον Περικλή, αλλ΄ αυτός έμενε αδιάφορος. Όταν, λοιπόν, έπεσε το βράδι και σκοτείνιασε κι εκείνος αποκαμωμένος απομακρυνόταν, ο Περικλής, πιστός στην άσκηση της φιλοσοφίας, πρόσταξε να του φωτίσουν το δρόμο που περπατούσε. Μια άλλη φορά, πάλι, ένας άνθρωπος οργισμένος εναντίον του Ευκλείδη, του φιλοσόφου από τα Μέγαρα, τον απείλησε, και μάλιστα με όρκο, ότι θα τον σκότωνε.

Αλλά κι ο Ευκλείδης του ορκίσθηκε ότι θα τον ικανοποιούσε και θα τον έβγαζε από την οργή του. Τι σπουδαίο θα ήταν αν όσοι παρασύρονται στο πάθος του θυμού έφερναν στον νου τους τέτοια περιστατικά! Γιατί δεν πρέπει να πιστεύουμε στην τραγωδία, που διδάσκει ότι η οργή οπωσδήποτε αρματώνει το χέρι εναντίον του εχθρού μας και να ερεθιζόμαστε απ΄ αυτή. Κι αν αυτό είναι δύσκολο, πρέπει να χρησιμοποιούμε τη λογική εναντίον της και να της κόβουμε τα φτερά.

Ας γυρίσουμε πάλι στα παραδείγματα σπουδαίων πράξεων. Όρμησε κάποιος εναντίον του φιλοσόφου Σωκράτη και τον χτυπούσε αλύπητα στο πρόσωπο. Αλλά εκείνος δεν έφερε αντίσταση. Άφησε τον μεθυσμένο να χορτάσει την οργή του, ως ότου η όψη του είχε μελανιάσει και πρησθεί από τα χτυπήματα. Όταν το ξύλο σταμάτησε καμιά φορά, ο Σωκράτης έκανε μονάχα αυτό: έγραψε στο μέτωπο του ο τάδε το κανε, όπως επιγράφουν στους ανδριάντες το όνομα του γλύπτη.

Ήταν η μόνη του εκδίκηση. Τα παραδείγματα αυτά έχουν σχεδόν την ίδια επιδίωξη με την Αγία Γραφή μας. Γι΄ αυτό είπα ότι είναι για την ηλικία σας πολύ αξιομίμητα. Λόγου χάρη, το τελευταίο περιστατικό, εκείνο του Σωκράτη, μοιάζει με ο, τι παραγγέλλει ο Κύριος: αν σε χτυπήσει κανείς στο ένα μάγουλο, στρέψε του και το άλλο, αντί να υπερασπίσεις τον εαυτό σου. Όσο για τα περιστατικά του Περικλή η του Ευκλείδη, θυμίζουν την εντολή να υπομένουμε όποιους μας κάνουν κακό και να βαστάμε με πραότητα την οργή τους, να μην καταριόμαστε αλλά να απαντάμε με ευχές στους εχθρούς μας.

Όποιος προγυμνασθεί στα αρχαία εκείνα παραδείγματα, δεν θα δυσπιστήσει στις εντολές του Ευαγγελίου σαν ακατόρθωτες. Δεν θα λησμονήσω και την πράξη του Μεγάλου Αλεξάνδρου, που αφού έπιασε αιχμάλωτες τις πανέμορφες, όπως λέγεται, κόρες του Δαρείου, δεν καταδέχθηκε ούτε να τις κοιτάξη, θαρρώντας ντροπή για τον νικητή ανδρών να νικηθεί από γυναίκες. Αυτό συμπίπτει με το ευαγγελικό: όποιος ρίξει βλέμμα επιθυμίας σε γυναίκα, έστω κι αν δεν κάνει μοιχεία στην πράξη, με το να δεχθεί όμως τη μοιχεία στην ψυχή του, είναι ένοχος.

Όσο για το παράδειγμα του Κλεινία, μαθητή του φιλοσόφου και μαθηματικού Πυθαγόρα, είναι δύσκολο να παραδεχθούμε ότι τυχαία συμπίπτει με αυτή του φιλοσόφου και μαθηματικού Πυθαγόρα. Τι έκανε ο Κλεινίας; Αν ορκιζόταν, θα γλίτωνε πρόστιμο τριών ταλάντων. Αλλά προτίμησε να πληρώσει αυτό το υπέρογκο ποσό για να μη πάρει όρκο, έστω κι αν ο όρκος θα ήταν αληθινός. Κι αυτό το έκανε, ίσως γιατί άκουσε την εντολή, που απαγορεύει τον όρκο.

Αλλά ας κάνουμε πάλι πίσω, σε ο, τι έλεγα στην αρχή. Στο ότι δηλαδή δεν πρέπει να τα αφομοιώνουμε όλα χωρίς διάκριση, άλλα μονάχα όσα ωφελούν. Γιατί είναι ντροπή, να απωθούμε τις βλαβερές τροφές, ένω στα μαθήματα, που είναι η τροφή της ψυχής, να μη δίνουμε καμιά σημασία, αλλά να τα παίρνουμε και να τα καταπίνουμε σαν το ορμητικό ποτάμι. Ο καπετάνιος δεν παρατά το καράβι του όπως λάχει στους ανέμους, άλλα το κατευθύνει προς το λιμάνι.

Ο τοξότης σκοπεύει τον στόχο του. Ο χαλκιάς κι ο χτίστης δουλεύουν σύμφωνα με τον προσανατολισμό της δουλειάς τους. Εμείς είμαστε τάχα κατώτεροι απ΄ αυτούς τους επαγγελματίες τουλάχιστο στο να ξεχωρίζουμε το συμφέρον μας; Όπως ο επαγγελματίας έχει ένα στόχο στη δουλειά του, έτσι κι η ανθρώπινη ζωή έχει ένα δικό της στόχο. Και σ΄ αυτόν έχουν τα μάτια τους όλοι όσοι δεν θέλουν να μοιάζουν με άλογα ζώα. Αλλιώς θα είμαστε το ίδιο πράγμα με πλοία, που δεν έχουν έρμα, το τιμόνι της ψυχής μας δεν θα το μεταχειρίζεται η λογική και θα γυροφέρνουμε μέσα στη ζωή άσκοπα. Στους γυμναστικούς αγώνες και στους μουσικούς επίσης διαγωνισμούς, όποιος λαβαίνει μέρος, έχει υπόψη του το αντίστοιχο στεφάνι. Όποιος αθλείται στην πάλη η στο παγκράτιο, δεν χάνει τον καιρό του να παίζει κιθάρα η αυλό.

Παράδειγμα ο χεροδύναμος αθλητής Πολυδάμας, που πριν κατεβεί στους Ολυμπιακούς Αγώνες, αναχαίτιζε καταμεσίς του δρόμου τα άρματα που έτρεχαν και μ΄ αυτό τον τρόπο δυνάμωνε τους μυς του. Επίσης ο Μίλων ο Κροτωνιάτης δεν μετατοπιζόταν έξω από το αλειμμένο σκουτάρι κι αντιστεκόταν στο σπρώξιμο όπως τα κολλημένα με μολύβι αγάλματα.

Μ΄ ένα λόγο, γυμνάζονταν για να είναι έτοιμοι στα αγωνίσματά τους. Ας υποθέσουμε όμως ότι τους έτρωγε η περιέργεια κι άφηναν τον κουρνιαχτό των γυμναστηρίων για τις μελωδίες του Μαρσύα, του αυλητή από τη Φρυγία, και του μαθητή του, του Όλυμπου. Τι θα συνέβαινε τότε; Θα κέρδιζαν τον κότινο; Θα δοξάζονταν; Θα προκαλούσαν τον θαυμασμό με την σωματική τους αλκή; Αλλά ούτε κι ο Τιμόθεος, ο περίφημος αυλητής από τη Θήβα, παράτησε τη μουσική για να χάνει τον καιρό του στις παλαίστρες.

Γιατί αν έκανε κάτι τέτοιο, δεν θα μπορούσε να τους ξεπεράσει όλους στην τέχνη των ήχων και να έχει τέτοια ικανότητα σ΄ αυτήν, ώστε, ανάλογα με το κέφι του, άλλοτε οιστρηλατούσε την ψυχή με τη σοβαρή κι αυστηρή αρμονία κι άλλοτε, γλυκαίνοντας τους τόνους, τη χαλάρωνε και την επράυνε. Χάρη στην τέχνη του, καθώς λένε, ακόμα και τον Μέγα Αλέξανδρο, παίζοντας ένα φρυγικό μέλος, τον έκανε να πεταχτεί από το τραπέζι σε πολεμικό συναγερμό κι ύστερα τον ξανάφερε ανάμεσα στους συνδαιτημόνες του, απαλαίνοντας το μουσικό του παίξιμο. Τόση είναι η δύναμη και στη μουσική και στον αθλητισμό, που δίνει η προσαρμοσμένη στον σκοπό της άσκηση.

Και μια που ο λόγος για στεφάνια κι αθλητές. Τι τραβούν αυτοί οι άνθρωποι! Αυξαίνουν τη δύναμή τους με πολύ ιδρώτα και κόπους στα γυμναστήρια. Ο προπονητής τους ακόμα και ξύλο τους δίνει. Η δίαιτά τους δεν είναι καθόλου ζηλευτή.

Είναι η γνωστή των γυμναστών. Κι από κάθε άλλη άποψη - για να μη μακρηγορήσουμε- περνούν ζωή δύσκολη, που είναι προετοιμασία για τον αγώνα. Κι αφού έτσι ετοιμασθούν, τότε μπαίνουν γυμνοί στο στάδιο και περνούν όλους τους κόπους και τις λαχτάρες, για να κερδίσουν ένα στεφάνι από ταπεινό χορτάρι και να αναγορευθούν νικητές. Κι εμείς, τώρα, που περιμένουμε τόσο θαυμαστά στον αριθμό και στην αξία στεφάνια, απερίγραπτά με λέξεις, πως είναι δυνατόν να πετύχουμε με ημίμετρα, με μαλθακή ζωή, με έλλειψη περιορισμών; Αν ήταν έτσι, η αμεριμνησία θα ήταν πολύτιμο πράγμα στη ζωή.

Ο Σαρδανάπαλος, ο Ασσύριος εκείνος βασιλιάς, που ήταν ονομαστός για την τρυφηλή ζωή του, θα έπρεπε να ήταν ο πιο ευτυχισμένος άνθρωπος. Επίσης ο Μαργίτης, που καθώς αναφέρει ένα ποίημα αποδινόμενο στον Όμηρο, δεν ήταν ικανός ούτε να οργώνει ούτε να σκάβει ούτε τίποτε άλλο παρόμοιο να κάνει. Αλλά ας κοιτάξουμε μήπως είναι μεγάλη αλήθεια αυτό που είπε ένας από τους εφτά σοφούς, ο Πιττακός, ότι το να γίνει κανείς καλός άνθρωπος είναι δύσκολο πράγμα.

Πραγματικά, θ΄ αποκτήσουμε με πολλούς κόπους τα αγαθά, που, καθώς προείπαμε, τίποτε το ανθρώπινο δεν τους μοιάζει. Δεν πρέπει, λοιπόν, να είμαστε αμελείς και με λιγόχρονη ακηδία να χάσουμε τις ελπίδες πολύ ακριβών πραγμάτων. Έτσι, θα ήταν σαν να θέλουμε να τιμωρηθούμε και σ΄ αυτόν εδώ τον κόσμο, πράγμα πολύ βαρύ για κάθε συνετό άνθρωπο, άλλα και στα κριτήρια, που υπάρχουν είτε κάτω από τη γη είτε οπουδήποτε άλλου του σύμπαντος. Γιατί, όποιος χωρίς να θέλει δεν έξεπληρωσε το καθήκον του, ίσως συγχωρηθεί κάπως από τον Θεό. Αλλά όποιος διάλεξε συνειδητά το κακό, είναι εντελώς αδικαιολόγητος και θα τιμωρηθεί απανωτά.

Αλλά, θα πει κανείς: Τι πρέπει, λοιπόν, να κάνουμε; Απλούστατα: τίποτε άλλο παρά να παραμερίσουμε το κάθε τι και να μεριμνήσουμε για την ψυχή. Δεν πρέπει να είμαστε υποταγμένοι στο σώμα, χωρίς απόλυτη ανάγκη. Αλλά να παρέχουμε στην ψυχή ο, τι το πιο καλό, χρησιμοποιώντας τη σωστή σκέψη και λύνοντας την έτσι από τα δεσμά των παθών του σώματος, που είναι κατά κάποιο τρόπο η φυλακή της. Και, παράλληλα κάνοντας το σώμα ανώτερο από τα πάθη. Λόγου χάρη, παρέχοντας στο στομάχι ο, τι είναι αναγκαίο κι όχι ο, τι είναι ευχάριστο. Υπάρχουν άνθρωποι, που ψάχνουν σε στεριές και σε θάλασσε, για να βρουν σπουδαίους μαγείρους και τραπεζοποιούς, λες και τους πρόσταξε να το κάνουν κάποιος απαιτητικός ηγεμόνας, σαν φόρο στη βουλιμία του.

Είναι άνθρωποι για κλάματα. Δεινοπαθούν όπως οι κολασμένοι στον άδη. Και για ποιό λόγο; Όπως λέγει η παροιμία, κουβαλούν νερό με κόσκινο σε τρύπιο πιθάρι κι οι κόποι τους τέλος δεν έχουν. Κι η περίσσια περιποίηση των μαλλιών και του ντυσίματος είναι, κατά τα λεγόμενα του Διογένη, απασχόληση ανθρώπων αδίκων η δυστυχισμένων. Το να είναι κανείς κομψευόμενος η και το να λέγεται τέτοιος, είναι το ίδιο περίπου σαν να μιμείται τις εταίρες η να επιβουλεύεται την οικογενειακή τιμή του πλησίον του.

Τι διαφορά, για τον φρόνιμο άνθρωπο, ανάμεσα στο πολυτελές και στο άπλα πρακτικό ρούχο, μια και το τελευταίο κάνει τη δουλειά του, προστατεύοντας το κορμί από το χειμωνιάτικο κρύο κι από το κάμα του καλοκαιριού; Και για όλα τα άλλα, πάλι, το ίδιο ισχύει: να μη ξεπερνούν το μέτρο της λογικής ανάγκης κι ούτε να κολακεύουν το σώμα σε βάρος τους συμφέροντος της ψυχής.

Ο άνθρωπος που αξίζει να λέγεται άνθρωπος, θεωρεί ίδια ντροπή το να είναι κομψευόμενος και υπηρέτης του κορμιού, όπως και το να είναι υποδουλωμένος σε οποιοδήποτε άλλο πάθος. Όποιος κάνει το παν για την εκζήτηση στη σωματική του εμφάνιση, αποδείχνει ότι δεν έχει συνείδηση της αληθινής ανθρώπινης αξίας. Δεν καταλαβαίνει το σοφό γνωμικό, που λέγει: άνθρωπος δεν είναι ο, τι φαίνεται απ΄ έξω. Πρέπει, με υψηλότερη σκέψη, να καταλαβαίνουμε τι πραγματικά είμαστε ο καθένας.

Για να γίνει αυτό, χρειάζεται ψυχή καθαρή πιο πολύ απ΄ ότι για να δει κανείς τον ήλιο με γερά μάτια. Και τι σημαίνει, με λίγα λόγια, καθαρή ψυχή; Περιφρόνηση των σωματικών απολαύσεων. Δηλαδή να μην τρέφουμε την όρασή μας με τα άτοπα θεάματα των θαυματοποιών. Να μην εκθέτουμε γυμνά τα σώματα, πράγμα που προκαλεί την ηδονή άμεσα. Να μην ακούμε μεθυστικά τραγούδια για την ψυχή, με άσεμνο περιεχόμενο, μια και τέτοια μουσική δίνει ζωή σε πάθη που υποδουλώνουν κι εξευτελίζουν τον άνθρωπο. Άλλη είναι η μουσική που ταιριάζει σε μας.

Μια μουσική που είναι καλύτερη κι υψώνει στο καλύτερο. Εκείνη που μεταχειριζόταν κι ο Δαβίδ, ο ποιητής των ψαλμών της Παλαιάς Διαθήκης, για να κατασιγάσει την εξαλλοσύνη του βασιλιά Σαούλ. Κάτι παρόμοιο λέγεται και για τον φιλόσοφο και μαθηματικό Πυθαγόρα. Κάποτε συναπάντησε μεθυσμένους, που βρίσκονταν σε ευθυμία. Πρόσταξε, λοιπόν, τον αυλητή, που τους συνόδευε, ν΄ αλλάξει σκοπό και να παίξει δωρική μελωδία. Τότε, κάτω από την επίδρασή της, ήρθαν στα συγκαλά τους, πέταξαν τα στεφάνια και τράβηξαν για τα σπίτια τους γεμάτοι ντροπή. Άλλοι πάλι, κάτω από τους ήχους του αυλού, μεταβάλλονται σε Κορύβαντες και Βάκχες. Τόσο διαφέρει στην επίδρασή της η καλή από την ανήθικη μουσική. Λοιπόν, το πρώτο που πρέπει να αποφεύγετε απ΄ όσα καταφάνερα αισχρά πράγματα υπάρχουν, είναι η μάθηση της μουσικής που έχει σήμερα πέραση.

Και το να ανακατεύετε την ατμόσφαιρα με λογιών-λογιών αναθυμιάσεις, που ήδονιζουν την όσφρηση, ή το να φοράτε αρώματα, ντρέπομαι ακόμα και να τα απαγορέψω. Όσο για τις ηδονές της επαφής και της γεύσεως, τι να πω άλλο από το ότι υποχρεώνουν όσους τους έχουν δοθεί να ζούνε σαν κτήνη, έχοντας ενδιαφέρον μονάχα για την κοιλιά κι ο, τι είναι κάτω από την κοιλιά;

Ας το πω, σύντομα: όποιος δεν θέλει να βουλιάξει στο βόρβορο των σωματικών ηδονών, πρέπει να περιφρονήσει όλο το σώμα η να το φροντίζει τόσο μονάχα όσο του χρειάζεται για να το έχει βοηθό στη φιλοσοφία, όπως λέγει ο Πλάτων κι όπως λέγει ο Παύλος συμβουλεύοντας να μη φροντίζουμε για το σώμα κατά τρόπο που να δίνει λαβή σε επιθυμίες.

Όσοι φροντίζουν για να είναι καλά το σώμα και την ψυχή, που θα χρησιμοποιήσει το σώμα, την παραμελούν σαν ανάξια λόγου, είναι ίδιοι με όσους νοιάζονται πολύ για τα εργαλεία, αλλά δεν τους νοιάζει για την τέχνη, που τα χρησιμοποιεί. Το αντίθετο πρέπει να γίνεται. Να τιμωρούν το σώμα. Να καταπτοούν τις ορμές του σαν θηρία. Να παίρνουν την ορθή σκέψη σαν βούρδουλα και να μαστιγώνουν και να αποκοιμίζουν την τρικυμία της ψυχής, που προκαλείται από το σώμα.

Κι όχι αμολώντας κάθε χαλινάρι για την ηδονή, ν΄ αφήνουν την ψυχή στο κατάντημα άτυχου ηνιόχου, που τον πάνε κατά κρημνών ατίθασα κι ορμητικά άλογα. Ας θυμούνται και το εξής από τη ζωή του Πυθαγόρα: κάποτε, σαν είδε ένα φίλο του, που με την καλοφαγία και τις σωματικές ασκήσεις, είχε κάνει κορμί εντυπωσιακό, του είπε: Δεν παύεις, φίλε μου να φτιάχνεις τη φυλακή σου πιο δύσκολη; Λένε και για τον Πλάτωνα: προβλέποντας τις ζημιές, που θα του προκαλούσε το κορμί, εγκαταστάθηκε έξεπιτηδες στην Ακαδημία, τόπο της Αττικής νοσηρό, για να κόψει έτσι την υπερβολική ευαισθησία του σώματος, όπως κόβουν το περίσσιο φύλλωμα του αμπελιού. Εγώ μάλιστα άκουσα τους γιατρούς να λένε ότι η πολλή υγεία είναι κάτι το επικίνδυνο.

Μια, λοιπόν, που η περίσσια φροντίδα για το σώμα είναι και στο ίδιο άχρηστη και στην ψυχή εμπόδιο, είναι σωστή αφροσύνη το να εξαρτάμε όλα από το σώμα και να είμαστε σκλάβοι του. Κανένα άλλο ανθρώπινο πράγμα δεν αξίζει τόσο θαυμασμό όσο η άσκηση στην περιφρόνηση του σώματος. Δεν καταλαβαίνω, λόγου χάρη, τι θα τον χρειασθούμε τον πλούτο, όταν έχουμε καταπατήσει τις σωματικές ηδονές. Έκτος αν είναι ευχαρίστηση να αγρυπνεί κανείς πάνω από θαμμένους θησαυρούς, όπως οι μυθικοί δράκοντες, που αναφέρει ο ιστορικός Ηρόδοτος.

Ο άνθρωπος που έχει καλλιεργηθεί κι απόκτησε ελεύθερο φρόνημα ως προς αυτά, δεν μπορεί να κάνει η να πει ποτέ κάτι το ποταπό και το αισχρό. Ένας τέτοιος άνθρωπος προσέχει μονάχα το αναγκαίο. Τα υπόλοιπα, έστω κι αν είναι σαν το χρυσάφι του Πακτωλού ποταμού η σαν το χρυσάφι που βγάζουν το μερμήγκια, που αναφέρει ο Ηρόδοτος, τα κανονίζουν οι ανάγκες της φύσεως κι όχι η άπλησια των ηδονών. Όσοι ξεπερνούν τα σύνορα της ανάγκης, μοιάζουν με ανθρώπους που γλιστρούν σε κατήφορο και μην έχοντας που να στηρίξουν τα πόδια τους εξακολουθούν αέναα να πέφτουν.

Όσο πιο πολλά αποκτούν, τόσο περισσότερα χρειάζονται, για να ικανοποιούν τις επιθυμίες όπως λέγει κι ο νομοθέτης Σόλων: «Στον ανθρώπινο πλούτο τέρμα φανερό δεν υπάρχει» . Αλλά κι ο Θέογνις ας έρθει στη μέση για να μας διδάξει σ΄ αυτό το ζήτημα: «Δεν ποθώ ούτε εύχομαι να γίνω πλούσιος. Άμποτε με λίγα να ζω, χωρίς δεινά».

Άξιος θαυμασμού είναι κι ο Διογένης, που περιφρονούσε όλα μαζί τα ανθρώπινα αγαθά κι έλεγε ότι είναι πλουσιώτερος κι από τον βασιλιά της Περσίας, γιατί στη ζωή του είχε ανάγκη από λιγότερα πράγματα. Οι πολλοί όμως τίποτε δεν θαρρούν αρκετό και θα ήθελαν να έχουν τα τάλαντα του Πυθίου κι απέραντα χωράφια κι αναρίθμητα κοπάδια.

Αλλά νομίζω ότι τον πλούτο, όταν δεν τον έχουμε, δεν πρέπει να τον ποθούμε. Κι όταν τον έχουμε, να μη καυχώμαστε για το ότι είναι δικός μας, αλλά για το ότι ξέρουμε να τον χρησιμοποιούμε. Σωστά μίλησε ο Σωκράτης σ΄ ένα πλούσιο, που καυχιόταν για το βιος του, όταν του είπε ότι δεν θα τον θαύμαζε πριν διαπιστώσει αν ήξερε να τον χρησιμοποιήσει. Θα ήταν για γέλια ο Φειδίας κι ο Πολύκλειτος, αν καυχιόντουσαν για το χρυσάφι και το φίλντισι, με τα όποια ο ένας έφτιαξε το άγαλμα του Δία για τους κατοίκους της Ηλείας κι ο άλλος το άγαλμα της Ήρας για τους Άργειους.

Γιατί θα είχαν καυχηθεί για πλούτο που δεν ήταν δικός τους και γιατί δεν θα λογάριαζαν την τέχνη τους που έδωσε νόημα κι ομορφιά στο χρυσάφι. Εμείς τώρα είμαστε λιγότερο καταγέλαστοι αν παραδεχθούμε ότι η αρετή δεν είναι αρκετό στολίδι του εαυτού της;

Ας πούμε, λοιπόν, ότι καταπατήσαμε τον πλούτο και περιφρονήσαμε τις ηδονές των αισθήσεων. Θα επιζητήσουμε όμως την κολακεία και τα χάδια και θα αντιγράψουμε τη φιλοκέρδεια και την ευστροφία της αλεπούς, που αναφέρει ο μύθος του λυρικού ποιητή Αρχιλόχου; Ο φρόνιμος άνθρωπος τίποτε άλλο δεν πρέπει να αποφεύγει περισσότερο από τη ζωή των επιδείξεων, από το να τον επηρεάζει το τι θα πει γι΄ αυτόν ο κόσμος, από το να μην έχει πυξίδα της ζωής του τη λογική.

Αν τα έχει αποφύγει αυτά, τότε δεν φοβάται να πάει αντίθετα προς τη γνώμη όλης της κοινωνίας, να τον κατηγορήσουν, να κινδυνέψει για χάρη του αγαθού, να σταθεί ακλόνητος στην ορθή απόφαση. Ένας που δεν ζη έτσι, δεν διαφέρει σε τίποτε από τον ομηρικό Πρωτέα, που όταν ήθελε γινόταν φυτό η ζώο η φωτιά η νερό η οτιδήποτε άλλο πράγμα.

Γιατί ένας τέτοιας λογής άνθρωπος άλλοτε εξυμνεί το δίκιο σε όσους το τιμούν, άλλοτε θα πει τα αντίθετα, όταν δει ότι κυριαρχεί η αδικία, όπως ακριβώς κάνουν οι κόλακες. Κι όπως το χταπόδι αλλάζει χρώμα ανάλογα με τον βυθό, έτσι κι αυτός θ΄ αλλάζει γνώμες ανάλογα μ΄ εκείνες των γύρω του.

Αυτά όλα θα τα διδαχθούμε τελειότερα στην Αγία Γραφή μας. Αλλά προς ώρας τα περιγράφουμε, σαν σκιαγράφημα της αρετής από την κοσμική σοφία. Όσοι μ΄ επιμέλεια μαζεύουν την ωφέλεια από κάθε τι, μοιάζουν με ποτάμια που παίρνουν στο διάβα τους νερό από παραποτάμους κι ολοένα γίνονται μεγαλύτερα. Είναι σωστή η υπόμνηση του Ησιόδου για το λίγο που προστίθεται στο λίγο, όχι μονάχα σχετικά με το χρήμα, αλλά και με τη γνώση.

Με τον τρόπο αυτόν κι η γνώση γίνεται περισσότερη και μεγάλη. Όταν ο φιλόσοφος Βίας αποχαιρετούσε τον γιο του, που έφευγε για την Αίγυπτο, και το παιδί τον ρώτησε με ποιά πράξη του θα τον ευχαριστούσε περισσότερο, του αποκρίθηκε: Αποκτώντας εφόδιο για τα γηρατιά σου. Και με τη λέξη εφόδιο εννοούσε την αρετή, περιγράφοντας τη σύντομα, μια και την ωφέλεια της την περιόριζε στο μήκος του ανθρώπινου βίου. Αλλά για μένα, έστω κι αν πρόκειται για τα γηρατιά του μυθικού Τιθωνού ή του μακρόβιου βασιλιά της Ταρτησσού, του Άργανθωνιου ή και του Μαθουσάλα, που αναφέρει η Παλαιά Διαθήκη και λέγει ότι έζησε εννιακόσια εβδομήντα χρόνια, έστω ακόμα κι αν πρόκειται να υπολογίσουμε όλο τον χρόνο από τότε που πρωτοφανηκε ο άνθρωπος, βλέπω το διάστημα αυτό σαν παιδιάστικη, για γέλια έκταση. Γιατί ατενίζω τον μακρό κι αγέραστο αιώνα, που τέλος δεν έχει, την ηλικία της αθάνατης ψυχής.

Συμβουλέω ν΄ αποκτάμε εφόδιο για την ατελεύτητη αυτή ζωή, κινώντας, σύμφωνά με τη γνωστή έκφραση, πάντα λίθον, ώστε να παίρνουμε από παντού ωφέλεια για μια τέτοια προοπτική. Βέβαια είναι ζήτημα που θέλει κόπο κι έχει δυσκολίες.

Αλλά δεν σημαίνει ότι πρέπει να αποθαρρυνθούμε και να το αμελήσουμε. Αλλά να θυμηθούμε το παράγγελμα των Πυθαγορείων, που λέγει ότι ο καθένας πρέπει να διαλέγει τον άριστο τρόπο ζωής και να βρίσκει χαρά μέσα του, συνηθίζοντας τον. Έτσι, θα επιχειρήσουμε το καλύτερο απ΄ όλα. Είναι ντροπή να αδιαφορήσουμε για την τωρινή ευκαιρία κι όταν περάσει ο καιρός να πασχίζουμε να φέρουμε μπροστά μας τα περασμένα, χωρίς να κατορθώσουμε τίποτε άλλο από θλίψη.

Απ΄ όσα, λοιπόν, θαρρώ ότι είναι τα καλύτερα, άλλα σας τα είπα τώρα κι άλλα όσο ζω θα σας τα συμβουλεύω. Και σεις, τώρα, ανάμεσα στα τρία είδη αρρώστιας, μη τοποθετηθήτε στο τελευταίο, το αθεράπευτο. Και μη δείξετε ότι η ψυχική σας ασθένεια μοιάζει μ΄ εκείνες των σωματικά άρρωστων. Όσοι δηλαδή έχουν κάποια μικρή αρρώστια, πάνε οι ίδιοι στους γιατρούς.

Όσοι έπαθαν κάποια μεγαλύτερη αρρώστια τους προσκαλούν στο σπίτι τους. Κι όσοι έπεσαν σε εντελώς ανίατη μανία, και που τους πλησιάζουν οι γιατροί, δεν τους δέχονται. Μη πάθετε κάτι τέτοιο, παιδιά μου, αποφεύγοντας τις ορθές σκέψεις.


Μέγας Βασίλειος

http://agapienxristou.blogspot.ca/2013/12/blog-post_7.html